Hoe onafhankelijk is de journalistiek nog?

Formeel heet het ‘content moderation’, oftewel inhoudsaanpassingen van teksten op websites en social mediasites. Teksten die als ‘schadelijk voor de maatschappij’ worden aangemerkt. Een tekst is schadelijk als het ‘de vrijheid van meningsuiting aantast’ door haat, geweld, seksuele inhoud, of desinformatie verspreiden. Overheden blijken de hiervoor ontwikkelde wetgeving ook te misbruiken om onwelgevallige informatie af te remmen of te verwijderen. Daarmee wordt verspreiding van relevante informatie beperkt in het belang van overheidsnaratieven. Hoe werkt dit op  LinkedIn en X?

Het begon in 2018 met VS-EU-wetgeving

In 2018 bracht de amerikaanse Senaatscommissie voor Buitenlandse Zaken dit rapport uit over de aanval op de democratie in de EU en Rusland door de Russische overheid middels het verspreiden van desinformatie. Het rapport betoogt dat ook Amerikaanse belangen hierdoor worden geschaad en er daarom wetgeving in de VS en de EU moet worden ontwikkeld om Russische desinformatie en misinformatie te bestrijden.

Enkele jaren na het gezamenlijke VS-EU-initiatief, begon de EU aan eigen bindende wetgeving voor alle lidstaten in de vorm van het wetgevingspakket met twee omvangrijke onderdelen: de Wet digitale diensten (Digital Services Act, DSA) en de Verordening digitale markten (Digital Markets Act, DMA ).

Eigen EU-wetgeving: de Digital Services Act

Digitale diensten omvatten de meeste onlinediensten, van eenvoudige websites  tot internet infrastructuurdiensten en onlineplatforms. Tot de doelgroepen van de DSA behoren onlinemarktplaatsen, sociale netwerken als X, LinkedIn en Facebook, platforms voor het delen van content, appstores en onlineplatforms voor bijvoorbeeld het boeken van reizen.

De wet inzake digitale diensten bevat specifieke regels voor zeer grote onlineplatforms (VLOP’s) en zeer grote onlinezoekmachines (VLOSE’s). Dit zijn platforms of zoekmachines met meer dan 45 miljoen gebruikers per maand in de EU. Zij moeten zich houden aan de strengste verplichtingen van de EU-wetgeving.

Een paar van die strengste regels zijn de volgende:

• Identificeren van systemische risico’s die verband houden met internetdiensten.
• Bewaken van openbare veiligheid, politiek en verkiezingsprocessen.
• Bewaken van gendergerelateerd geweld, volksgezondheid, bescherming van minderjarigen en mentaal en fysiek welzijn.
• Maatregelen treffen die deze risico’s beperken.
• Onderzoekers van de EU toegang geven tot platformgegevens wanneer het onderzoek bijdraagt ​​aan de detectie, identificatie en het begrip van systemische risico’s in de EU.

Dus: social media als X en LinkedIn moeten EU-opsporingsambtenaren toelaten tot hun systemen om te controleren of er gebruikers van die social media zijn die een ‘systemisch risico’ voor de EU betekenen. Wat die systemische risico’s allemaal zijn, is in dit document beschreven en omvat bijvoorbeeld informatie die niet in het belang is van het EU-beleid.

In wezen vormt de DSA en de ruime omschrijving van ‘systemische risico’s’ een juridische basis voor allerlei vormen van censuur op grote social media sites. Dat merkte Elon Musk toen de Europese Commissie een juridische procedure tegen X begon. Deze loopt nog steeds.

Grote social mediasites worden gestimuleerd om zelf maatregelen te nemen

Alle bedrijven die voorkomen op deze lijst van ‘zeer grote online platformen’ worden door de Europese Commissie gestimuleerd om vooral zelf allerlei maatregelen te nemen om aan de DSA-wetgeving te voldoen. Als je dus meent te maken te hebben met censuur van een bericht dat je op X hebt geplaatst, kan die censuur – ‘content moderation’ oftewel contentmoderatie – het gevolg zijn van ingrijpen door de EU of door het platform zelf.

Hieronder de belangrijkste vormen van censuur op de platformen van LinkedIn en X.

Contentmoderatie volgens LinkedIn

LinkedIn beschrijft op zijn eigen website wat contentmoderatie is:

“Contentmoderatie is het proces van het beoordelen en verwijderen van content die ongepast, illegaal of schadelijk is.”

De verschillende vormen van contentmoderatie zijn:

• Automatische moderatie gebruikt software of AI om content te scannen op trefwoorden of patronen die geassocieerd worden met ongepaste content. Automatische moderatie neemt automatisch beslissingen over de content die deze kan rapporteren aan een medewerker voor verdere beoordeling, of deze volledig kan verwijderen zonder menselijke tussenkomst (wat het meest wordt toegepast).
• Handmatige contentmoderatie omvat een team van moderators die content beoordeelt en beslissingen neemt of deze moet worden verwijderd.

Het wordt pas echt spannend als je weet op welk moment LinkedIn ingrijpt op een post die jij plaatst. Dat moment kan zijn:

• Pre-moderatie: bij deze aanpak wordt content vooraf fysiek beoordeeld door moderators voordat deze wordt weergegeven. Dat zie je als er vertraging tussen jouw plaatsing en zichtbaarheid op LinkedIn optreedt. Je account heeft dan al langere tijd een ‘vinkje’.
• Post-moderatie: content wordt onmiddellijk gepubliceerd en vervolgens beoordeeld door moderators nadat deze openbaar is gemaakt. Die beoordeling wordt meestal getriggerd door een klacht van een andere LinkedIn gebruiker over de inhoud van jouw bericht. Maar ook kunnen LinkedIn moderators zelf – na de plaatsing – jouw bericht verwijderen als ze deze onwenselijk vinden.

Je krijgt dan onderstaand bericht:

‘Shadowbanning’ op LinkedIn en X

Een andere – vaak toegepaste – vorm van censuur op zowel LinkedIn als X heet shadowbanning. Dit is een methode waarbij jouw bericht op LinkedIn en/of X door deze platformen drastisch in verspreiding wordt afgeremd.

Het overkwam columnist Twan Houben vijf maal in 2024 bij het plaatsen van berichten over de EU, Ursula von der Leyen of het WEF op Linkedin. Hij merkte het omdat een bericht met dergelijke inhoud, drie uur naar plaatsing, nog geen 50 keer gezien was terwijl hij normaal dan op zo’n 3.000 views zit. Dat ziet er als volgt uit:

Het platform X maakt zich ook schuldig aan shadowbanning. Dat is zelfs door een Nederlandse rechtbank bewezen verklaard.

Op deze website wordt nog eens in detail uitgelegd hoe shadowbannen door LinkedIn werkt en hoe je vast kan stellen of deze ook op jouw berichten wordt toegepast.

Bij nagenoeg alle social media sites – behalve LinkedIn – kun je zelf controleren of je in de gaten wordt gehouden:

• Bij X – voormalig Twitter – gaat dat via deze
• Voor TikTok en Instagram kan je deze website gebruiken.
• Voor Pinterest is deze site geschikt.
• Voor Reddit is deze site de aangewezen mogelijkheid.
• Om te zien of jouw YouTube kanaal wordt gevolgd, klik je hier

Vanaf 2022 is bekend dat de Europese Commissie onder leiding van Ursula von der Leyen social media censureert als het om berichten over Rusland en/of de oorlog in Oekraïne gaat. Over deze censuur zijn vragen gesteld door het Europese Parlement, doch – zoals iedere trouwe EU-fan inmiddels gewend is – is daar nog steeds geen duidelijk antwoord op gegeven.

Inmiddels zien we steeds meer censuuractiviteiten vanuit Brussel op social mediaberichten van Europese burgers, iets waar de vice-president van de VS onlangs heeft gewaarschuwd.

Een EU die voor democratie pleit, doch inmiddels aan de geneugten van censuur heeft geroken, is aan een zware herstructurering toe!

In de afgelopen jaren hebben alternatieve media een enorme groei doorgemaakt en een steeds grotere invloed gekregen op het publieke debat. Waar traditionele mediakanalen zoals kranten en televisie vroeger de enige bron van nieuws en opinievorming waren, hebben alternatieve media zich ontpopt als een krachtig tegenwicht. “Dit succes is te danken aan verschillende factoren, waaronder de opkomst van digitale technologie, een groeiend wantrouwen in mainstream media en de behoefte aan diverse perspectieven”, aldus voormalig NOS-directeur Bauke Geersing.

Op 13 februari 2025 zijn minister van Financiën Eelco Heinen en mediabedrijf DPG Media tot de grootste schenders van privacy regels in ons land uitgeroepen. Heinen ontving de Publieksprijs van de Big Brother Awards en DPG Media de Expertprijs. De prijzen worden ieder jaar uitgereikt door de organisatie Bits of Freedom die al 25 jaar vecht voor een open en vrije informatie samenleving en strijdt tegen censuur. Dit verhaal zul je (wederom) nooit in de mainstream media lezen. Daarvoor moet je bij Indepen zijn!

Wat is Bits of Freedom?

Bits of Freedom is een belangrijke beweging die opkomt voor internetvrijheid in Nederland. Ze richten zich op twee voor die vrijheid essentiële grondrechten: communicatievrijheid en privacy. Dat doen ze middels de volgende vier programma’s:

Vrijheid van communicatie

Het online communicatielandschap moet de online weergave van een bruisende publieke ruimte zijn, maar wordt nu gedomineerd door een paar dominante platforms die met allerlei technieken – zoals shadow banning – de vrijheid van meningsuiting kunnen beperken.

Rechtvaardige gebruik van data

Het onzorgvuldige gebruik van data en algoritmen door overheden kan ongelijkheid versterken en rechtszekerheid in gevaar brengen. Het is belangrijk dat er democratische controle plaatsvindt door het parlement, maar die laten het doorgaans afweten.

Overheidssurveillance en censuur

De overheid moet ter verantwoording geroepen kunnen worden. Wanneer de overheid véél machtiger is dan haar burgers, bijvoorbeeld omdat ze via internet alles van haar burgers weet, wordt dat moeilijker. Er moeten grenzen aan hoeveel informatie die de overheid over haar burgers mag verzamelen worden gesteld.

Bewustwording en actie

Bits of Freedom helpt mensen en organisaties die meer inzicht willen in de technologie die gebruikt worden om vrije nieuwsgaring te beperken. Daarover meer in een volgend artikel.

Wat zijn de Big Brother Awards?

Dit jaar waren – op basis van zorgvuldig onderzoek –  DPG Media, Temu, het voltallige kabinet en de minister van Financiën genomineerd voor de Big Brother Awards 2024.

Met de Big Brother Awards vraagt Bits of Freedom ieder jaar aandacht voor personen, bedrijven en overheden die grove inbreuken maken op het recht op de privacy en communicatievrijheid (censuur) van burgers. Op donderdagavond 13 februari 2025 zijn de grootste schenders van onze digitale rechten in 2024 bekendgemaakt tijdens de uitreiking van die Big Brother Awards. Van de vier genomineerden koos het publiek overtuigend voor de minister van Financiën. De expertjury koos voor de nominatie van DPG Media.

Vorig jaar won Dilan Yeşilgöz als demissionair minister van Justitie deze ‘erkenning’.

De privacygrenzen die door de minister van Financiën Heinen (grof) overschreden zijn

De Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) verplicht financiële instellingen om het betalingsverkeer van hun klanten te monitoren. Dat leidt er in de praktijk toe dat sommige klanten worden gediscrimineerd en dat vooral de betalingen van stichtingen en verenigingen geblokkeerd zijn, aldus het nominatierapport van Bits of Freedom. Dat kon heel ver gaan, tot het niet op tijd uit kunnen betalen van lonen aan de eigen medewerkers van bepaalde stichtingen en verenigingen.

Het rapport vermeldt: “Omdat Nederland niet gezien wil worden als bron voor financiering van terrorisme, heeft ze een zware last op de schouders van de financiële instellingen gelegd. En omdat ook zij niet met terrorisme geassocieerd willen worden, hanteren zij een meedogenloos beleid.”

Op zoek naar ‘verdachte’ kenmerken, zetten banken discriminerende risicoprofielen en algoritmen in.

Dus: om weer als beste jongetje van de EU-klas te functioneren, heeft de minister van Financiën de duimschroeven bij banken zodanig aangedraaid dat deze – vooral de drie grootbanken – een meedogenloos beleid hebben ontwikkeld tegenover hun eigen klanten waardoor de bedrijfsvoering daarvan in de knel kon komen.

DPG Media ging nog een stuk verder!

Als je op Independer energiebedrijven vergelijkt, kun je later advertenties van een van die bedrijven zien op de website van het Algemeen Dagblad. Of als je een boormachine koopt, krijg je daarna advertenties van dezelfde bouwmarkt te zien op de website van VTwonen. Veel mensen merken dit niet, maar dit is precies wat er achter de schermen bij DPG Media gebeurt, aldus het jury rapport van Bits of Freedom.

De jury stelt vast dat deze werkwijze volstrekt in strijd is met de privacyregels van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Deze wet moet mensen controle geven over hun persoonsgegevens, maar dat is hier niet het geval. DPG Media legt niet uit welke gegevens worden verzameld of hoe die worden gebruikt. Daardoor beseffen de meeste mensen niet dat hun online gedrag nauwkeurig wordt gevolgd en gebruikt om meer advertenties te verkopen, waardoor DPG Media zijn winst kan maximaliseren. Dit gebeurt bij alle ruim zestig kranten en tijdschriften die onder DPG Media vallen.

Indepen besteedde op 13 februari 2025 al uitgebreid aandacht aan de verregaande macht van DPG Media in ons land en binnen de EU. Hierbij is sprake van een uitermate ongezonde machtsconcentratie waarbij de belangen van burgers en de democratie duidelijk slachtoffer zijn.

Het betreffende artikel citeert: “DPG Media, het grootste mediaconglomeraat in Nederland en België, ontvangt momenteel honderden miljoenen euro’s van Brussel. De Europese Investeringsbank (EIB) verstrekte recent een lening van 120 miljoen euro, als onderdeel van een bredere financiering van 392 miljoen euro voor digitalisering en innovatie. Dit roept vragen op over de onafhankelijkheid van de journalistiek en de invloed van internationale overheden op de media.”

Lees het gehele artikel er nog maar eens op na.

Als je dan ook nog eens goed luistert naar de glasheldere uitspraken van voormalig NOS-directeur Bauke Geersing in dit interview van Indepen, dan weet je hoe de reguliere media hun objectiviteit hebben verkwanseld. Met goedkeuring en financiële steun van de Nederlandse overheid!

De politieke bewegingen richting een Nederlandse politiestaat zoals destijds die van de DDR, gaan ook onder de huidige regering onverdroten voort. Deels is dat te verklaren omdat een foute politica als toenmalig minister Dilan Yeşilgöz nog steeds de Nederlandse politiek domineert. Zij won de Big Brother ‘hoofdprijs’ qua privacyschendingen over het jaar 2023 wegens het onterecht op een geheime terreurlijst plaatsen van talloze Nederlanders.

Volg Indepen om te zien hoe snel onze democratie verder wordt afgebroken.