Politiek

NAVO en Rusland maken elkaar gek: oorlog voor 2030?

Avatar foto

op

NAVO en Rusland maken elkaar gek: oorlog voor 2030?
Deel dit nieuws
Foto: ANP

De spanningen tussen de NAVO en Rusland nemen dagelijks zichtbaar toe, en steeds vaker wordt 2030 genoemd als een sleutelmoment. Wat ligt hieraan ten grondslag? En zijn beide partijen zich inderdaad aan het opmaken voor een onvermijdelijke confrontatie? Hieronder volgt een analyse, inclusief recente ontwikkelingen. Mark Rutte speelt daarbij een cruciale versnellende rol.

Waarom 2030?

Verschillende strategische documenten en militaire moderniseringsplannen van zowel de NAVO als Rusland richten zich op 2030 als eindpunt van belangrijke hervormingen. De NAVO publiceerde in 2020 het rapport ‘NATO 2030: United for a new era’, waarin de noodzaak werd benadrukt om de alliantie weerbaarder te maken tegen dreigingen uit Rusland en China. Tegelijkertijd werkt Rusland aan zijn ‘State Armament Programme 2027’, dat voorziet in de massale modernisering van zijn strijdkrachten, met een verwachte afronding rond het einde van dit decennium.

Daarnaast wordt 2030 vaak genoemd omdat demografische, economische en technologische trends (zoals de inzet van AI en hypersonische wapens) dan in een cruciale fase belanden. Een verzwakte economie of afnemende bevolkingsaantallen kunnen landen ertoe bewegen assertiever naar anderen op te treden.

Recente ontwikkelingen

Behalve een uiterst tevreden Donald Trump over de op 25 juni 2025 beëindigde NAVO-top, waarbij besloten werd om alle lidstaten jaarlijks 5 procent van het bruto binnenlands product (bbp) aan – veelal in de VS aan te kopen – defensie uit te laten geven, zijn hier ontwikkelingen waarover je nauwelijks iets leest:

  • NAVO’s oefening ‘Steadfast Defender 2024’

De NAVO begon in februari 2024 met ‘Steadfast Defender 2024’, de grootste militaire oefening sinds de Koude Oorlog. Meer dan 90.000 soldaten uit alle 32 NAVO-landen namen deel aan simulaties van een grootschalige oorlog tegen een “nabije, gelijke tegenstander”. Een duidelijke verwijzing naar Rusland.

In maart 2025 besloot de NAVO om haar militaire aanwezigheid in Polen, de Baltische staten en Roemenië fors uit te breiden. In totaal zijn er nu meer dan 50.000 troepen permanent gestationeerd in die regio. Nieuwe geavanceerde wapensystemen, zoals Patriot-luchtafweersystemen en HIMARS-raketsystemen, zijn operationeel (Reuters, april 2025).

  • Russische Mobilisatie en Oefeningen

In reactie op NAVO-activiteiten heeft Rusland zijn militaire aanwezigheid langs de westelijke grens verder versterkt. In de loop van 2025 is Rusland van plan grootschalige oefeningen in het westen van het land en in Belarus te houden onder de code West-2025 met nadruk op het verplaatsen van kernwapens en het testen van nieuwe hypersonische systemen.

  • Modernisering van de kernarsenalen

Beide partijen investeren fors in hun nucleaire arsenalen. De Verenigde Staten hebben het Sentinel ICBM-programma in gang gezet dat in 2029 operationeel moet zijn. Rusland werkt ondertussen aan de vervanging van zijn kernraketten door nieuwe typen zoals de RS-28 Sarmat. Dat is een raket met een reikwijdte van 18.000 km die 10.000 kg aan nucleair materiaal kan vervoeren, oftewel 2.000 maal de explosiekracht van de atoombom op Hiroshima.

Zijn de NAVO en Rusland elkaar gek aan het maken?

Het ‘veiligheidsdilemma’ speelt een cruciale rol. Wanneer de ene partij defensieve maatregelen neemt, interpreteert de andere partij die blijkbaar als offensief. Hierdoor ontstaan vicieuze cirkels van wantrouwen en bewapening.

NAVO’s uitbreiding richting Oost-Europa wordt door Rusland al sinds 1990 gezien als een existentiële bedreiging. Ruslands militaire opbouw sinds de oorlog in Oekraïne wordt op zijn beurt door NAVO als agressief ervaren. Beide partijen versterken hierdoor elkaars angstbeelden.

Voormalig premier en VVD-prominent Mark Rutte speelt – als NAVO ‘baas’ – een cruciale rol in een versnelde escalatie tot oorlog in Europa.

Daarnaast spelen binnenlandse overwegingen een rol. Zowel in westerse landen als in Rusland kunnen leiders militaire paraatheid gebruiken om politieke steun te vergroten en om hun verzwakte economie een ‘boost’ te geven zoals het ambitieuze ReArm Europe Plan dat vooral door de Franse en Duitse industrie op handen wordt gedragen.

Andere risicofactoren

  • Cyberaanvallen

Steeds vaker proberen staten elkaars kritieke infrastructuur digitaal te saboteren. De NOS rapporteerde op 3 mei 2025 over maar liefst ruim vijftig Russische aanvallen op Nederlandse websites.

Russische staatsmedia berichten over talloze cyberaanvallen op hun infrastructuur, met name de Russische spoorwegen. Daarbij wordt echter geen ‘schuldige’ aangewezen.

  • Desinformatiecampagnes

Zowel Rusland als westerse landen beschuldigen elkaar van informatieoorlogsvoering. Studenten van de Universiteit Utrecht worden al gewaarschuwd over hoe dat in zijn werk gaat. Het Russische persbureau TASS publiceerde onlangs dit artikel waarin uitgelegd wordt hoe westerse media – vooral uit de VS – pogen de vredesonderhandelingen tussen Trump en Poetin te saboteren door desinformatie over dat proces te verspreiden.

  • Regionale conflicten

Oorlogen in Oekraïne, Syrië, Gaza en mogelijk toekomstige brandhaarden zoals de Balkan of de Kaukasus kunnen escalatie uitlokken als de twee partijen – Rusland en de VS/NAVO ieder een andere kant in een conflict kiezen.

Hoe dicht zijn we bij een escalatie tot oorlog?

De Evangelische Omroep (EO) deed begin dit jaar een peiling onder de Nederlandse bevolking over de angsten voor een Derde Wereldoorlog. Van de 13.800 uitgebrachte stemmen, gaat 77 procent ervan uit dat er de komende jaren een grotere oorlog ontstaat en 55 procent gaat zelfs uit van een (Derde) Wereldoorlog.

(Bron: EO)

De Atlantic Council deed ook recent onderzoek naar deze vraag en stelde vast dat 40 procent van de wereldbevolking in de komende tien jaren een nieuwe wereldoorlog verwacht.

Hoewel een openlijke oorlog tussen NAVO en Rusland nog te vermijden is, laat de huidige dynamiek weinig ruimte voor ontspanning.

Of beide partijen zichzelf gek maken? In zekere zin wel: wantrouwen en angst leiden tot een bewapeningsrace die het risico op een misverstand óf escalatie daadwerkelijk vergroot.

Dat betekent dat beide partijen zich bewapenen uit angst voor elkaar, maar dat die bewapening op zichzelf juist méér angst en spanning veroorzaakt. Hierdoor kan een zelfversterkende dynamiek ontstaan waarin de partijen elkaar inderdaad ‘gek maken’, ook al wil niemand per se oorlog.

Het ontbreekt momenteel overduidelijk aan volwassen leiderschap en een wijze benadering bij de lieden die we in het Westen als ‘leiders’ hebben gekozen, zoals Ursula von der Leyen en Kaja Kallas die nu de minister van Buitenlandse Zaken van de EU is, maar tot juli 2024 premier van Estland was – met een heftige anti-Rusland retoriek.

Ook in eigen land en bij de NAVO laten de daar verantwoordelijke personen als premier Schoof, minister van Defensie Brekelmans en secretaris-generaal Rutte duidelijk zien totaal niet over de vereiste leiderschapskwaliteiten te beschikken om de geëscaleerde verhoudingen met Rusland te de-escaleren.

Diplomatie, wederzijds begrip, wijsheid en senioriteit in leiderschap zijn daarom urgenter dan ooit. Daar ontbreekt het echter al jaren aan bij westerse politici. Als dat niet gauw verandert – en de vijandelijke sfeer niet die van een gemiddelde kleuterklas ontstijgt – moeten we vrezen voor een escalatie voordat het jaar 2030 bereikt is.

Verder Lezen

1 Reactie

  1. dre

    3 juli 2025 in 11:32

    Navo-chef Rutte steekt draak met Russische minister Lavrov: ‘Komt nooit iets nuttigs uit zijn mond’: mooi zelfbeeld, hopelijk weet de Russische geheime dienst deze oorlogsophitser wanbestuurder en zelensky- slaaf de grote smoel van RUTTE snel te vinden

    • R.S. Hamelers

      5 juli 2025 in 13:04

      Rutte steekt de draak met iedereen, maar niet met de Russische geheime diensten.
      Een enkele echte misstap van Rutte jegens Rusland,….. en het is afgelopen met hem. Ze weten hem wel te vinden in zijn optrekje of elders, waar ook ter wereld.
      Die eeuwige smerige grijns op zijn smoel zal worden gestopt.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Politiek

De Europese Commissie ondersteunt het corrupte regime in Servië

Avatar foto

Gepubliceerd

op

De Europese Commissie ondersteunt het corrupte regime in Servië
Foto: ANP I De president van Servië, Aleksandar Vucic, en de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula Von der Leyen

Servië heeft het EU-lidmaatschap aangevraagd in december 2009 en kreeg in maart 2012 de status van kandidaat-lidstaat. De regering van het land blijkt echter tot in de tenen corrupt. Op 29 juni 2025 berichtte de NOS voor de zoveelste maal over tienduizenden Serviërs die de straat op gingen in Belgrado om te protesteren tegen hun corrupte regering. De Servische bevolking heeft zelfs de Europese Commissie gevraagd om de eigen corrupte regering aan te pakken, maar daar had Ursula von der Leyen geen oren naar. Zij heeft andere belangen bij Servië blijkt.

De huidige stand van zaken in Servië

“Opnieuw tienduizenden de straat op in Belgrado, politie zet traangas in”, kopt de NOS op 29 juni 2025.

In de Servische hoofdstad Belgrado zijn in de avond van 28 juni opnieuw massale protesten geweest tegen president Aleksandar Vučić en zijn regering. Er waren meer dan honderdduizend mensen op de been bij het anti-corruptieprotest. Tientallen mensen zijn gearresteerd.

Eerder had Vučić al gezegd dat hij de demonstraties ziet als een “door het Westen georganiseerde poging om hem uit zijn macht te zetten”.

De demonstranten beschuldigen Vučić en de regering van corruptie. In november vorig jaar kwamen vijftien mensen om het leven toen het dak van het treinstation in de stad Novi Sad instortte. Het gebouw was kort ervoor gerenoveerd. Volgens critici was het ongeluk het gevolg van corruptie. Zowel bij de aanbesteding van openbare projecten als bij toezicht op de uitvoering gaat het volgens de betogers mis.

Servische mensenrechtenorganisaties hebben de Europese Commissie aangeschreven

Servische maatschappelijke organisaties hebben een brief gestuurd aan de EU-instellingen, waarin ze hen oproepen te reageren op de aanhoudende politieke crisis die is ontstaan ​​door de corruptie rond de instorting van het treinstation in Novi Sad.

In de brief aan de Europese Commissie staat onder andere:

“De Europese Commissie weet terdege dat de Servische bouwsector geplaagd wordt door corruptie. In haar rapport uit 2024 over Servië wordt duidelijk gesteld dat ‘het beheer van overheidsinvesteringen en de procedures voor overheidsaanbestedingen nog steeds gekenmerkt worden door talrijke vrijstellingen van standaardprocedures’.

De totale waarde van de contracten die zijn vrijgesteld van de toepassing van de Wet op de overheidsaanbestedingen is gestegen van 6,4 miljard euro in 2022 tot 7,1 miljard euro in 2023, d.w.z. ongeveer gelijk aan de totale waarde van de markt voor overheidsaanbestedingen in 2023.”

Toch bleef de Europese Commissie stil toen ook Servische studenten hun stem lieten horen en exact dezelfde feiten bevestigden, wijzend op het verlies van 15 mensenlevens als een vreselijke prijs voor het gebrek aan bereidheid van de EU om de corruptie inzake overheidsaanbestedingen in het kandidaat land aan te pakken.

De Europese Commissie deed dus niets…..

Op basis van de brieven uit Servië aan de EU, deden ook een aantal leden van het Europees Parlement een poging om Ursula von der Leyen in actie te krijgen, middels deze brief waarin ze haar oproepen een overleg met president Vučić af te zeggen.

In plaats van zelf te antwoorden, liet Von der Leyen haar commissaris voor Uitbreiding van de EU – Marta Kos – een antwoord geven dat hier te vinden is.

Samengevat komt de brief van Kos erop neer dat het de prioriteit van Von der Leyen is om Servië te steunen bij het voortzetten van zijn Europese pad en het toetreden tot de Europese Unie. Daarbij past geen heibel maken met een corrupte president.

Von der Leyen onderhoudt een ‘warme band’ met de corrupte president van Servië

Als je dit artikel van het internationale nieuwskanaal France 24 leest, zie je dat Ursula von der Leyen warme banden onderhoudt met de corrupte president van de potentiële nieuwe EU-lidstaat Servië.

Het vermoeden van die warme band wordt nogmaals bevestigd door deze verklaring van von der Leyen zelf.

In die verklaring staat:

“De samenwerking tussen de Europese Unie en Servië wordt steeds sterker. Zoals u al zei, zijn we al Servië’s belangrijkste handelspartner en investeerder. In dit verband wil ik Servië feliciteren met het feit dat het voor het eerst een investment grade-status heeft bereikt bij Standard & Poor’s. Dit is een grote prestatie.”

Lees: het gaat hier om de belangen van het grote geld, niet dat van de bevolking van de EU, noch Servië.

Ook schrijft ze:

“Beste Aleksandar, ik wil jou en je team bedanken voor het fantastische werk dat jullie hebben verricht met jullie uitstekende hervormingsagenda. We zouden nu eind dit jaar moeten kunnen beginnen met een [Europese] voorfinanciering van 110 miljoen euro. Uiteraard ontvangt Servië dan in totaal 1,5 miljard euro uit het Groeiplan.”

Lees: je hebt het fantastisch gedaan als president, ondanks dat de corruptie in jouw land volledig uit de hand loopt. We gaan je belonen met een donatie van 1,5 miljard Europese belastinggelden.

Nebojša Vladisavljević, hoogleraar Servische politiek aan de Universiteit van Belgrado:

“De EU steunde dictators niet echt, zoals sommigen beweren, maar is volkomen onverschillig ten aanzien van de vraag of deze staten democratisch zijn of niet.”

Lees: de EU beweert wel vol voor ‘democratie’ te staan, maar toont het tegenovergestelde.

Wat steekt er nou echt achter deze hielenlikkerij van Von der Leyen?

De EU is – volgens France 24 – de grootste financiële steunverlener van Servië en verreweg de grootste handelspartner buiten de EU.

In 2020 lanceerde de EU een investeringsplan dat al meer dan 5 miljard euro Europees belastinggeld naar Belgrado heeft gesluisd. Nog eens 1,5 miljard euro wordt dit jaar besteed aan de geleidelijke integratie van Servië in de Europese interne markt.

Voor al dat geld en het financieel steunen van een corrupt regime, verwacht de EU wel wat terug.

In juli 2024 ondertekende de EU een overeenkomst waarin een “strategisch partnerschap voor duurzame grondstoffen” werd aangekondigd. Daarmee krijgt de EU toegang tot de lithiumreserves uit de Jadar-mijn van Servië.

Als dit Jadar Project eenmaal is voltooid, kan het in 90 procent van de huidige lithiumvraag binnen de EU voorzien. Dit is een belangrijke stap in het veiligstellen van de eigen toeleveringsketens voor de Duits-Franse elektrische auto-industrie.

Verder is het hele Jadar Project bedoeld om de multinational Rio Tinto aan de nodige concessies in Servië te helpen.

De EU handelt in Servië dus vooral in het belang van multinationals, ondanks de gigantische milieuschade die dit oplevert voor de Servische landbouw en vele dorpskernen.

De Servische burgers hebben – net als in de EU zelf – het nakijken.

Het artikel van France 24: “Zoals wereldwijd vaak het geval is, heeft de EU ervoor gekozen om in Servië prioriteit te geven aan zakelijke belangen, die niet per se afhankelijk zijn van politieke liberalisering, boven vrijheid en democratie.”

Het zou mooi zijn als meer Nederlanders, inclusief de VOLT-aanhang tot een meer realistisch beeld van de huidige EU komen.

Verder Lezen

Politiek

Politici onaantastbaar, en zo handelen ze inmiddels ook!

Avatar foto

Gepubliceerd

op

Politici onaantastbaar, en zo handelen ze inmiddels ook!
Foto: ANP

Een aantal jaren geleden struikelden politici nog over een verdwenen bonnetje of een leugentje over een datsja. Hoe anders is het tegenwoordig!

Er is iets vreemds aan de hand. Als politicus in Den Haag of Brussel kun je tegenwoordig ongestraft liegen, bedriegen en zeer grote sommen geld zoek maken zonder dat er een haan naar kraait of justitie zich ermee gaat bemoeien. Ook kun je ‘plannen’ introduceren, erdoor drukken, deze plannen via de achterdeur met grote sommen geld promoten, en als dan blijkt dat het een grote mislukking is geworden ‘gewoon’ weer ergens anders een ‘topbaan’ krijgen, de samenleving zit uiteindelijk op de blaren.

Probeer dat omgekeerd maar eens! Honderd euro te weinig belasting betalen bijvoorbeeld, of een verkeersboete niet betalen. De Belastingdienst beschikt over middelen die ieder incassobureau achter de tralies zou doen belanden. Voor een onbetaalde verkeersboete kun je gewoon gevangen genomen worden, en dat is dan alleen een middel om je te dwingen tot betaling, de boete blijft staan. De verhogingen die het CJIB zich permitteert zou ieder incassobureau voor de rechter verliezen. Stelen van de baas? Ontslag op staande voet en geen ontslagvergoeding!

Geen resultaatverplichting

Hoe anders is het toch in Den Haag en Brussel. De Algemene en Europese Rekenkamer concluderen keer op keer dat er sprake is van grote malversaties, ‘verdwenen’ geld en regelrechte corruptie. Buiten dat is er sprake van ongecontroleerde uitgaven aan ‘projecten’ zonder dat er iemand controleert of al die ‘investeringen’ wel zinvol zijn geweest. Probeer dat maar eens in de echte wereld. Wat hebben al die subsidies op elektrische auto’s nu opgeleverd? Ooit een rekensom gezien? De elektrische auto’s verdwijnen na 5 jaar over de grens omdat de bijtelling vervalt, maar wat hebben ze de samenleving in die 5 jaar gebracht? Wat heeft de warmtepomp van Ed Nijpels, die iedere nieuwbouw verplicht moet hebben, opgeleverd? Wat hebben de miljarden euro’s die ‘geïnvesteerd’ zijn in ‘klimaatverandering’ eigenlijk opgeleverd? Heeft Rob Jetten al gemeten of we op weg zijn richting de 0,000036 graden lagere wereldtemperatuur? Waarom kan een politicus ongegeneerd miljarden gemeenschapsgeld uitgeven zonder dat er een resultaatverplichting aan vast zit, zonder dat iemand ergens eens een meetpunt introduceert en zonder dat er verantwoording over hoeft afgelegd te worden? Het antwoord is simpel: een politicus hoeft zich tegenwoordig niet meer te verantwoorden over zijn of haar beleid.

Projecten volstrekt onuitvoerbaar

Het gevolg van dit gebrek aan verantwoording en vooral ook transparantie zijn steeds grotere en megalomane ‘projecten’ op kosten van de samenleving. De laatste troef hiervan is natuurlijk de toezegging 5 procent van het bbp te zullen besteden aan wapentuig, 50 miljard euro per jaar. Het is een compleet onuitvoerbaar ‘project’ maar er is wel getekend bij het kruisje door meer dan 75 parlementariërs, terwijl helemaal niemand weet waar het geld vandaan moet gaan komen, of het uitvoerbaar is, of het realistisch is en zelfs maar of het wel noodzakelijk of zinvol is. De eerste plannen om de samenleving te beroven liggen er inmiddels ook al: het btw-tarief van 9 procent op voedsel moet weer naar 21 procent en de hypotheekrenteaftrek moet dan maar in zijn geheel verdwijnen. Het volgende volstrekt onuitvoerbare project is ook alweer geïntroduceerd door Wopke Hoekstra: let wel, in de toekomst gaat niet alleen Den Haag belasting innen, maar ook Brussel gaat rechtstreeks bij de Nederlandse burger geld innen!

Geen verantwoording afleggen

Al deze plannen worden bedacht en goedgekeurd door politici die geen enkele verantwoording (meer) hoeven af te leggen. Het Openbaar Ministerie grijpt niet in wegens afpersing, malversaties, corruptie of wanprestaties. Politici roven, bedriegen en liegen dat het een lieve lust is, en de burger mag betalen. En de burger vindt het kennelijk nog goed ook zou je denken. Politici weten dat hen niets kan gebeuren, de rechtstaat zelf beschermt hen want ze onderneemt geen actie en dus kun je 5 miljard zoek laten raken, bij het kruisje tekenen terwijl de Kamer nee heeft gezegd. 10 jaar geleden was een verdwenen bonnetje nog reden om op te stappen, op dit moment zijn er geen grenzen meer, men voelt zich onaantastbaar en zo handelt men ook. Dat kan op termijn alleen maar misgaan, of slikken ‘we’ het gewoon en nemen er wel een krantenwijkje bij om alle belastingen te kunnen betalen?

 

Vind je dit een goed artikel en wil je bijdragen aan een groter bereik van indepen? Doneer dan HIER!

Verder Lezen

Politiek

Extreem meer belastingen door NAVO-norm van 5 procent

Avatar foto

Gepubliceerd

op

Extreem meer belastingen door NAVO-norm van 5 procent
Foto: ANP

Ik schreef al eerder over het graaien in het Gemeentefonds door de kabinetten-Rutte en kabinet-Schoof I waardoor er een financieel ‘ravijnjaar’ voor gemeenten ontstaat in 2026. Dat ravijn zal fors hogere gemeentebelastingen op gaan leveren voor ons allen. Maar nu blijkt dat ook de financiën van de Nederlandse provincies worden uitgehold door het Rijk. Daar komt de nieuwe 5 procent NAVO-norm nog eens overheen. Ook dat gaan we allemaal weer in de portemonnee merken. Overheidsfinanciën ontsporen steeds ernstiger in Nederland. Wat is er in ‘vredesnaam’ aan de hand?

Het ravijnjaar 2026 voor alle inwoners van een gemeente

Vanaf 2026 ontvangen gemeenten aanzienlijk minder financiële ondersteuning van het Rijk. Die daling van de rijksbijdragen wordt op dit moment geschat op ongeveer 2,5 miljard euro per jaar en is voor een groot deel te danken aan het laatste kabinet-Rutte. Dat graaide zonder toestemming miljarden uit het Gemeentefonds om het aan andere doelen te besteden.

Lokale bestuurders en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zijn bezorgd over de gevolgen hiervan voor de gemeentelijke voorzieningen en daarmee de leefbaarheid, schrijft HEVO – specialist op het gebied van duurzame huisvesting.

De bezuiniging op de gemeentefinanciën vanaf 2026 is volgens de door HEVO geraadpleegde deskundigen alleen te voorkomen door een verhoging van de eigen inkomsten van gemeenten via met name een forse verhoging van de onroerendezaakbelasting (ozb).

Verschraling en verarming van Nederlandse gemeenten

De uitwerking van het ravijnjaar zal per gemeente verschillen. Voor sommige gemeenten kan het meer betekenen dan een verschraling, en vragen om forse reorganisaties.

Een aantal  gemeenten zal stoppen met het aanbieden van sommige voorzieningen zoals een bibliotheek, zwembad of dorpshuis. Er zijn allerlei keuzes mogelijk.

Naast ozb-verhogingen kunnen gemeenten ook de toeristenbelasting verhogen of een nieuwe belasting invoeren, bijvoorbeeld forensenbelasting. Verder kijken gemeentes naar andere mogelijkheden om nog op kunnen besparen, zoals onderhoud van infrastructuur en wegen.

De provincies zijn nu ook aan de beurt

De financiële positie van provincies is de afgelopen decennia fors verslechterd, aldus dit artikel van Binnenlands Bestuur.

Terwijl de verantwoordelijkheden toenemen, blijven de middelen achter. Dat blijkt uit berekeningen van Ard Schilder, directeur-secretaris van de Zuidelijke Rekenkamer.

Schilder: “In 1970 zagen we dat provincies ruim 3 procent van de overheidsuitgaven voor hun rekening namen. In 2024 is dat gehalveerd tot iets meer dan 1,5 procent. Voor gemeenten en provincies samen gaat het om een afname van 40 procent naar 20 procent van de totale overheidsuitgaven. Ook ten opzichte van het bbp is de bekostiging van gemeenten en provincies in vijftig jaar tijd gehalveerd.”

De centrale overheid in Den Haag werd steeds machtiger

Als je het hele artikel van Binnenlands Bestuur leest, moet je constateren dat de financiële macht in Nederland steeds meer van lokaal en regionaal, naar nationaal is verlegd, terwijl er meer werk aan lokale autoriteiten is gedelegeerd!

Voor lokaal en regionaal geldt dus: meer werk, maar minder geld. De macht is toenemend in Den Haag geconcentreerd, terwijl het werk steeds meer lokaal is ondergebracht.

Aan welke staatsvorm doet je deze ontwikkeling denken?

Meer werk maar (veel) minder geld voor provincies

Volgens Schilder worden provincies steeds vaker naar voren geschoven bij grote maatschappelijke transities: stikstof, natuurherstel, landbouwvernieuwing, bodemgebruik en waterbeheer. Maar de financiële middelen blijven ver achter.

Schilder: “Vorig jaar nog zijn provincies sterk onder druk gezet om gebiedsgerichte plannen te maken. Er werden fondsen opgericht, zoals het Stikstoffonds. Maar daarna werden veel van die (rijks-)middelen weer geschrapt, terwijl de verwachtingen bleven. Door dat soort acties van het rijk is de financiële verhouding uit het lood geslagen; bestuurlijke opgaven en de bijbehorende middelen zijn niet meer in balans.”

Welke belastingen gaan op provinciaal niveau omhoog?

Meer werk, maar de helft van het geld, heeft voor provincies dezelfde gevolgen als bij gemeenten: de inwoners moeten meer belasting gaan betalen.

De belangrijkste provinciale belastingen zijn de opcenten op de motorrijtuigenbelasting. Het te betalen bedrag is onder meer afhankelijk van het soort voertuig (bijvoorbeeld auto of motor), het type brandstof en het gewicht. Verwacht op deze provinciale belasting de hoogste stijging in de komende jaren, wat ook een conclusie is van dit rapport van de Rijksuniversiteit Groningen.

Naast de opcenten motorrijtuigenbelasting hebben provincies nog de mogelijkheid om de volgende belastingen te verhogen:

  • precariobelasting
  • grondwaterbeschermingsheffing
  • grondwaterheffing
  • nazorgheffing gesloten stortplaatsen
  • ontgrondingenheffing
  • heffing Lijst der Geldelijke Regelingen

NAVO-norm naar 5 procent van het bbp

De NAVO-bondgenoten hebben op 25 juni 2025 ingestemd met de verhoging van het zogeheten Defence Investment Plan. De afspraak is dat voortaan 5 procent van het bruto binnenlands product (bbp) naar defensie gaat.

Dat besluit betekent dat Nederland jaarlijks circa 20 miljard euro meer aan wapentuig uit moet gaan geven. Waar moet dat geld vandaan komen? Volgens dit recente AD-artikel uit:

  • de zorg
  • de uitkeringen zoals WW, bijstand en AOW
  • het onderwijs
  • infrastructuur

Als je kijkt naar het eerdere graaiwerk van Rutte in het Gemeentefonds, dan zie je dat geld dat voor lokaal bestuur bestemd was, vooral voor nationale volkshuisvesting en infrastructuur is gebruikt. Dat kan een recept voor herhaling worden, waarbij nationale fondsen voor gemeenten en provincies door het Rijk worden weggesluisd voor bijvoorbeeld de gedeeltelijke financiering van die 5 procent NAVO-norm.

De extra tekorten die op die manier bij gemeenten en provincies ontstaan, worden dan weer op de Nederlandse belastingbetaler verhaald.

Nederland raakt bestuurlijk instabiel door de Haagse kliek

Schilder: “Tien jaar geleden hoorde je nauwelijks over politieke instabiliteit op provinciaal niveau. Nu zien we regelmatig gedeputeerden tussentijds vertrekken en soms colleges die vallen. Dat was tot niet zo heel lang geleden zeldzaam. Dat komt ook door de toenemende druk en onzekerheid. Het takenpakket groeit, maar de bekostiging groeit niet mee of biedt te weinig ruimte.”

In de jaren ’70 van de vorige eeuw werd 40 procent van al ons belastinggeld nog uitgegeven door gemeenten en provincies gezamenlijk. Het Rijk gaf 60 procent uit. Anno 2025 geeft het Rijk 80 procent van alle belastingen uit, waardoor nog slechts 20 procent voor gemeenten en provincies resteert (zie grafiek hieronder).

Bron: Binnenlands Bestuur

Het besteedbaar bedrag van gemeenten en provincies werd in 50 jaar tijd gehalveerd, maar de taken en werkbelasting werden verdubbeld. Dat heeft een aantal consequenties gehad:

  • Inwoners van gemeenten en provincies gingen aanzienlijk meer belasting betalen om de afgenomen stroom geld van het rijk te compenseren.
  • Het Rijk geeft 25 procent meer belastinggeld uit dan 50 jaar geleden en waarmee het ambtenarenapparaat werd uitgebreid en – vermoedelijk – hoger betaald.
  • De bestuurlijke macht werd op rijksniveau gecentraliseerd en lokaal en regionaal weggehaald.

Ik verwacht met die NAVO-norm van 5 procent een verdere uitholling van de lokale macht, nog meer centralisering van macht in Den Haag, hogere belastingen op nationaal en lokaal niveau en groeiende maatschappelijke spanningen.

Welke politieke partij legt geld en macht weer terug in de regio?

 

Zie jij ook het belang van onafhankelijk nieuws? Help dan Indepen verder groeien en doneer hier!

Verder Lezen

Recent

Censuur op X neemt hand over hand toe Censuur op X neemt hand over hand toe
Media1 dag geleden

Censuur op X neemt hand over hand toe

Indepen besteedt er regelmatig aandacht aan; censuur op sociale media en toenemende afbraak van democratie en vrijheid van meningsuiting. De...

De Europese Commissie ondersteunt het corrupte regime in Servië De Europese Commissie ondersteunt het corrupte regime in Servië
Politiek2 dagen geleden

De Europese Commissie ondersteunt het corrupte regime in Servië

Servië heeft het EU-lidmaatschap aangevraagd in december 2009 en kreeg in maart 2012 de status van kandidaat-lidstaat. De regering van...

JA-knik21 op oorlogspad met walkapiteins en een lege kadiwagen JA-knik21 op oorlogspad met walkapiteins en een lege kadiwagen
Column3 dagen geleden

JA-knik21 op oorlogspad met walkapiteins en een lege kadiwagen

Tijdens de NAVO-top van 24 en 25 juni 2025 werd de NAVO‑norm van 5 procent van het bruto binnenlands product (bbp)...

Politici onaantastbaar, en zo handelen ze inmiddels ook! Politici onaantastbaar, en zo handelen ze inmiddels ook!
Politiek4 dagen geleden

Politici onaantastbaar, en zo handelen ze inmiddels ook!

Een aantal jaren geleden struikelden politici nog over een verdwenen bonnetje of een leugentje over een datsja. Hoe anders is...

Nieuwe NAVO-norm van 5 procent voor meeste EU-lidstaten onhaalbaar Nieuwe NAVO-norm van 5 procent voor meeste EU-lidstaten onhaalbaar
Economie5 dagen geleden

Nieuwe NAVO-norm van 5 procent voor meeste EU-lidstaten onhaalbaar

Op 25 juni 2025 publiceerde persbureau Reuters een analyse van de haalbaarheid van de nieuwe NAVO-norm van 5 procent. Conclusie:...

Hitte vooral te danken aan laksheid regering Hitte vooral te danken aan laksheid regering
Column1 week geleden

Hitte vooral te danken aan laksheid regering

EenVandaag heeft een representatief en belanghebbend onderzoek gedaan onder een groep Nederlanders en de uitkomst is ronduit schokkend: de meeste...

Poetin wacht totdat NAVO op oorlogssterkte is Poetin wacht totdat NAVO op oorlogssterkte is
Column1 week geleden

Poetin wacht totdat NAVO op oorlogssterkte is

Ondanks dat Poetin wordt afgeschilderd als een krijgszuchtige veldmaarschalk met een enorme expansiedrift, hij heeft tenslotte al 3 provincies in...

Extreem meer belastingen door NAVO-norm van 5 procent Extreem meer belastingen door NAVO-norm van 5 procent
Politiek1 week geleden

Extreem meer belastingen door NAVO-norm van 5 procent

Ik schreef al eerder over het graaien in het Gemeentefonds door de kabinetten-Rutte en kabinet-Schoof I waardoor er een financieel...

Halsema’s kruistocht in Boedapest: moreel narcisme Halsema’s kruistocht in Boedapest: moreel narcisme
Column1 week geleden

Halsema’s kruistocht in Boedapest: moreel narcisme

Terwijl Amsterdam ten onder gaat aan geweld, homohaat, zwerfafval en een falende overheid, gaat Femke Halsema op regenboogkruistocht naar Boedapest...

Hoe ziek word je van insecten in je eten? Hoe ziek word je van insecten in je eten?
Gezondheid2 weken geleden

Hoe ziek word je van insecten in je eten?

Op 8 januari 2024 verscheen koning Willem-Alexander in het Jeugdjournaal. Tijdens een werkbezoek aan Meppel zette de vorst zijn tanden...

Trending

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

© Stiching Indepen - alle rechten voorbehouden. - indepen.eu | KVK: 88160408 | Algemene voorwaarden

Colofon FAQ Contact

Volg ons via


 


Dit zal sluiten in 0 seconden