Waarom burgers het vertrouwen in de politiek kwijt zijn?

Haaks op alle hosanna verhalen over de Nederlandse economie door media als FD en BNR Nieuwsradio, staat “Materiële Welvaart in Nederland 2024”, een recent uitgebracht CBS- rapport waar nauwelijks iets over is te lezen in de media, maar waaruit blijkt dat de Nederlandse burger schrikbarend achteruit holt in materieel en financieel opzicht. En dat in tijden waarin het geld voor wapens, Oekraïne en asielzoekers niet op kan.

Wat is materiële welvaart?

Het CBS baseert de uitkomsten van het onderzoek Materiële Welvaart In Nederland 2024 grotendeels op gegevens van de Belastingdienst. Het gaat om de hoeveelheid geld en vermogen die de gemiddelde Nederlander ter beschikking staat en of deze groeit, dan wel afneemt. Naast de gegevens van de Belastingdienst zijn er drie enquêteonderzoeken gebruikt, waaronder de ’Income and Living Conditions Survey’ (EU-SILC).

Het totaalplaatje dat uit het bovenstaande is gedestilleerd, werd door het CBS vertaald in ‘Materiële Welvaart in Nederland 2024’. Niet te verwarren met dat andere jaarlijkse CBS-rapport over welzijn en welbevinden.

De uitkomsten van het eerstgenoemde rapport zijn ontluisterend!

Koopkracht gedaald

Door de hoge inflatie (grotendeels veroorzaakt door de ECB) daalde de koopkracht van de bevolking in Nederland in 2022 met 1,2 procent ten opzichte van 2021. Dat is de eerste daling sinds 2014. De laagste inkomens, zoals bijstandsontvangers, gingen er in 2022 wel licht op vooruit. Dat kwam doordat zij bovenop korting op de energierekening een energietoeslag ontvingen.

Gemiddeld jaarinkomen van huishoudens gedaald

Het besteedbare inkomen van huishoudens was in 2022 gemiddeld bijna 51.000 euro. Wanneer in dit netto-inkomen rekening wordt gehouden met de inflatie, had een huishouden gemiddeld minder te besteden dan een jaar eerder, aldus het CBS.

Het inkomen van eenoudergezinnen, jonge huishoudens, uitkeringsontvangers (met name bijstandsontvangers) en huishoudens met een niet-Europese herkomst blijken verhoudingsgewijs het laagste.

Inkomensongelijkheid: Nederland komt op de 11^e plaats in de EU

Nederland neemt de elfde plaats in bij de rangorde van EU-lidstaten op inkomens­ongelijkheid van laag naar hoog. In Slowakije is de minste ongelijkheid, gevolgd door Slovenië en Tsjechië. In Bulgarije zijn de inkomensverschillen het grootst.

In de tweede helft van de jaren tachtig, na een zware recessie in de eerste helft, nam de inkomensongelijkheid in ons land toe. Toen stegen de lonen sterk en kwamen er steeds meer tweeverdieners, terwijl het minimumloon en veel uitkeringen werden bevroren.

Het inkomen uit werk of vermogen (primair inkomen), wordt door de overheid herverdeeld door het heffen van premies en belastingen. Deze zijn beide sinds de jaren tachtig relatief fors gestegen voor inkomens boven modaal.

Inkomen van werknemers, zzp’ers en zmp’ers per saldo afgenomen

Het gemiddelde inkomen van mensen die in loondienst werken, lag in de periode 2011−2022 steeds rond 50.000 euro (modaal). Er was dus geen enkele toename van dat bruto-inkomen in een periode van 11 jaar, terwijl belastingen en inflatie wel aanzienlijk stegen!

In de ‘coronajaren’ 2020 en 2021 was het inkomen met 52.000 euro iets hoger door kunstmatige overheidssteun en subsidies. Na het wegvallen van de overheidssteun in 2022, nam het gemiddelde inkomen weer af tot het gemiddelde van 50.000 euro.

Het gemiddelde inkomen van zmp’ers (zelfstandigen met personeel) was met 62.000 euro in 2022 het hoogst, en van zzp’ers het laagst (bijna 39.000 euro). Directeuren-grootaandeelhouders verdienden binnen de groep zelfstandigen met bijna 66.000 euro het meest.

Vrouwen verdienen een derde minder dan mannen

Werkende mannen verdienen in doorsnee meer dan werkende vrouwen: in 2022 was dat 58.400 tegen 39.300 euro. Het verschil komt vooral doordat mannen doorgaans in voltijd en vrouwen overwegend in deeltijd werken.

Consumentenvertrouwen bereikte dieptepunt in 2022 en is nog steeds onder nul

In 2020, tijdens de coronacrisis, zakte het consumentenvertrouwen van de Nederlandse bevolking diep weg. In 2021 herstelde het vertrouwen weer, maar bleef onder de nullijn: de mensen die pessimistisch zijn over de economie en hun eigen financiële situatie, blijven de overhand houden boven de optimisten. Vanaf de tweede helft van 2021 ging het opnieuw bergafwaarts met het consumentenvertrouwen en in september 2022 werd een nieuw diepterecord gevestigd. Ook in juni 2024 zijn er nog altijd meer pessimisten dan optimisten, zoals uit onderstaande grafiek blijkt.

De afgelopen maanden daalde het consumentenvertrouwen dus opnieuw. De deelindicator economisch klimaat bleef staan op -38. Het oordeel van consumenten over de economische situatie in de afgelopen twaalf maanden was negatiever dan in 2023.

De deelindicator koopbereidheid kwam in juni 2024 uit op -14, tegen -12 in mei. Zowel het oordeel over de financiële situatie in de afgelopen twaalf maanden als het oordeel over de financiële situatie in de komende twaalf maanden verslechterde, aldus het CBS.

Ontwikkeling armoede in Nederland

In 2021 lag het aantal gezinnen dat onder de armoedegrens leefde op 6,3 procent. In 2022 lag dat percentage op 4,4 procent, aldus dit meest recente CBS-rapport. Die sterke afname komt door de eenmalige energiemaatregelen van 2022. Huishoudens met weinig inkomen kregen toen, naast korting op de energierekening, een energietoeslag van doorgaans 1.300 euro. Zonder de energiemaatregelen zou de armoede ten opzichte van 2021 fors gestegen zijn: van 6,6 naar 7,7 procent.

Het Centraal Plan Bureau (CPB) meldt dat het percentage Nederlanders onder de armoedegrens verder zal stijgen zonder maatregelen zoals in 2022.

Het geld is op!

Op 15 juli 2024 bracht De Telegraaf een artikel met deze kop uit: “Nieuwe kabinet-Schoof voor grote uitdagingen: ’Het geld is op’.” Volgens de nieuwe minister van Financiën, Eelco Heinen, is het geld op en zijn er geen mogelijkheden meer voor “aanvullend beleid”. Dus ook niet voor armoedebestrijding.

Hoe haaks staat deze kop op het verhaal van koud een half jaar geleden in het AD: voormalig minister van Financiën “Kaag laat overheidsfinanciën blakend gezond achter”.

Een overheid die namens de EU zoveel mogelijk fake news bestrijdt, maar er zelf volop aan meedoet?

Ik ben het vertrouwen in de politiek volledig kwijt.

Het leek gegarandeerd: een glansrijke overwinning van de Franse partij van Marine Le Pen, Rassemblement National (RN), tijdens de recente Franse parlementsverkiezingen. In de eerste ronde van 30 juni 2024 werd dit bevestigd met een overweldigende eerste plaats. Na de tweede ronde van 7 juli waren de kaarten opeens volledig anders geschud en won ‘opeens’ de nieuwgevormde linkse coalitie Nouveau Front Populaire (NFP). Hoe is dat zo gekomen?  Werkt de democratie in Frankrijk nog wel, of is alles manipulatie geworden?

Uitslagen van de eerste ronde op 30 juni

Het Franse kiesrecht kent twee rondes voor de parlementsverkiezingen. In de eerste ronde wordt bepaald welke partijen de grootste zijn. In de tweede ronde mogen deze grootste partijen nog eens tegen elkaar strijden wie van hen de meerderheid krijgt. Die partij mag dan de Franse premier aanwijzen (niet de president!) die de nieuwe regering gaat leiden. Doorgaans zijn de Franse president (Macron momenteel) en de premier afkomstig uit dezelfde partij. Dat wordt nu anders omdat geen enkele partij meer dan 50 procent van de zetels kreeg.

Op 30 juni 2024 overwon de partij van Le Pen overduidelijk en was de verwachting dat eenzelfde resultaat in de tweede ronde behaald zou worden. De uitslag zag er zo uit:

1. RN (Le Pen) 33 procent
2. NFP (nieuwe, deels extreemlinkse coalitie) 28 procent
3. Renaissance (partij van Macron) 20 procent

De overige 19 procent van de stemmen ging naar kleinere partijen.

(bron: France 24)

Wat gebeurde er tussen 30 juni en 7 juli?

Door het uitroepen van nieuwe verkiezingen, na de verloren strijd voor vertegenwoordiging in het Europees Parlement op 9 juni, heeft president Macron een dag later acht linkse partijen tot een overhaaste fusie gebracht in de vorm van de hiervoor genoemde NFP. Van de extreem linkse La France Insoumise en Parti communiste français tot de meer PvdA-achtige Le Parti socialiste.

Deze acht partijen zouden het, zoals bij ons de fusie tussen GroenLinks en PvdA, als één partij opnemen tegen de partij van Le Pen.

Uit de eerste verkiezingsronde op 30 juni bleek deze nieuwe socialistische partij toch niet afdoende geschikt om de RN van Le Pen als grootste partij tegen te houden. De nieuwe socialistische eenheidspartij haalde aanmerkelijk minder stemmen dan verwacht!

Er was dus nog even heel snel een tweede list nodig om Le Pen van een zege in de tweede ronde af te houden. Een list waar je niets over leest in de meeste westerse media. Die media, waaronder het NRC, tonen slechts verassing en verbazing over de ommezwaai in Frankrijk tussen 30 juni en 7 juli.

De tweede ingreep om Le Pen van de eerste plaats naar de derde te krijgen

Het linkse Nieuwe Volksfront (NFP) gaf volgens de BBC (2 juli) instructies aan al zijn (op de derde plaats en lager op de kieslijst geplaatste) kandidaten om zich terug te trekken en het advies uit te brengen om op een kandidaat van de lijst Macron te stemmen. Dit plan komt uit de koker van Macron zijn rechterhand en premier van Frankrijk, de enkele maanden geleden benoemde Gabriel Attal.

Al Jazeera meldde (1 juli) dat er een verbond tussen de linkse NFP en de partij van Macron werd gesloten om de RN van Le Pen van de eerste plaats te stoten op 7 juli.

Om dat technisch te bereiken zouden honderden kandidaten van NFP zich uit hun kiesdistricten terugtrekken en niet meer verkiesbaar zijn. Daardoor resteren er in veel kiesdistricten voornamelijk kandidaten van Macron waarop gestemd kan worden ten opzichte van kandidaten van andere partijen. Die aanpak heeft gewerkt, maar met een eerste plaats voor de NFP. Iets dat Macron uiteraard niet bedoelde. De partij van Le Pen kukelde vervolgens van de eerste naar de derde plaats door de coup die Macron samen met de NFP had uitgewerkt.

Volgens Times Radio heeft Macron hiermee een ongelooflijke stommiteit begaan. Immers niet hij (zoals door hemzelf verwacht) is als winnaar uit deze politieke trukendoos gestapt, maar zijn andere ‘vijanden’, de verenigde socialistische partijen onder NPF-vlag. Macron moet nu de tweede viool gaan spelen in een nieuwe regering.

Een ander gevolg van de mislukte strategie is dat er, voor het eerst in meer dan 40 jaar, drie sterke partijen in het parlement zitten in plaats van maximaal twee. Frankrijk is gewend dat er altijd één partij de meerderheid in het parlement heeft en dan de premier en president levert. Geen van deze drie partijen heeft een meerderheid in het parlement

De situatie in Frankrijk ziet er nu definitief zo uit (bron: France 24)

Frankrijk op weg naar een burgeroorlog?

Voorafgaand aan de verkiezingen voorspelde Macron op 24 juni een mogelijke burgeroorlog in zijn land als er geen partij met een meerderheid in het parlement zou ontstaan. Hij ging er toen blijkbaar nog van uit dat zijn partij weer als meerderheid uit de strijd zo komen. Dat is volledig mislukt en levert een aantal problemen op:

• De grootste partij in het parlement levert de premier die de regering voorzit. Dat is niet meer Macron zijn eigen partij, maar de socialistische NFP.
• Macron zelf wil aanblijven als president tot het eind van zijn termijn in 2027 maar heeft binnenkort te maken met een dominante partij (NFP) en nieuwe premier met een heel andere agenda dan die van hemzelf. Dat maakt Macron een president zonder macht.
• Om een meerderheid in het parlement te krijgen moet Macron met de partij van Le Pen samenwerken (RN), of met de NFP. Met de RN samenwerken weigert Macron, terwijl meerdere NFP-politici niet met Macron samen willen werken.
• Nog maar enkele maanden geleden waren de grootste leden van de nieuwe NFP, de groenen, de socialisten en de communisten, diep verdeeld over persoonlijke en politieke meningsverschillen, aldus journalistenforum Vox. Die verdeeldheid kan op korte termijn weer leiden tot het uiteenvallen van de NFP.
• De NFP en de RN staan haaks op elkaar wat betreft immigratie, de EU, steun voor Oekraïne en voor de NAVO. Gezien de nieuwe zetelverdeling in het parlement zal dit tot een besluiteloos Frankrijk leiden.

Kortom: met zijn antidemocratische strategieën heeft Macron zijn eigen positie verprutst en die van Frankrijk in gevaar gebracht.

De komende maanden worden heel spannend voor Frankrijk en de EU.

Twan Houben publiceerde in november 2022 een eerste artikel over de financieel-economische redenen waarom de EU zoveel geld en energie aan de oorlog in Oekraïne besteedt. Inmiddels is er een uitgebreide studie gedaan door de Yale universiteit naar de economische redenen voor de VS om tientallen miljarden te besteden aan Oekraïne. De Republikeinen van Donald Trump spreken zich er openlijk over uit en de Duitse staatsomroep durft nu ook het beestje bij de naam te noemen: de EU en de VS investeren grof in de oorlog in hun eigen belang.

Oekraïne is een goudmijn volgens senator Lindsey Graham

De Republikeinse senator en rechterhand van Trump, Lindsey Graham werd in juni geïnterviewd door nieuwszender CBS. In dat interview meldt hij een aantal feiten die door Yale universiteit in kaart zijn gebracht waaronder de voorraad kritische grondstoffen voor de groene transitie van het westen ter waarde van 12 biljoen dollar.

Graham betoogt in het interview dat de huidige Amerikaanse investering van 175 miljard dollar in de oorlog tot op heden een schijntje is ten opzichte van de winsten die gemaakt kunnen worden als het Westen de oorlog tegen Rusland wint.

Volgens Graham kan Oekraïne de rijkste lidstaat van de EU worden als het is bevrijd van de Russische bezetter en kan het land de grootste Europese handelspartner van de VS worden.

Het grootste mediahuis van India, Hindustan Times (HT), maakt zich eveneens druk over het financieel uitbuiten van Oekraïne door de VS en de EU in deze reportage.

De uitkomsten van het Yale onderzoek

Yale professoren Jeffrey Sonnenfeld en Steven Tian brachten op 15 februari 2024 hun bevindingen naar buiten over de financieel-economische motieven om de oorlog in Oekraïne te financieren.

Tot die bevindingen horen onder andere de volgende conclusies:

• 90 Procent van de door de VS geïnvesteerde 175 miljard dollar is in de VS zelf uitgegeven. Hoofdzakelijk aan wapenfabrikanten.
• Met bovengenoemde investeringen zijn 100 nieuwe (wapen-)fabrieken gebouwd, verspreid over 38 staten.
• De 100 nieuwe fabrieken leveren extra werkgelegenheid op in alle 50 Amerikaanse staten aan een groot aantal toeleveranciers voor de wapenindustrie.
• Nagenoeg alle munitie die het Oekraïense leger op Rusland afvuurt, komt uit fabrieken in de VS.
• De oorlog heeft het belang van de NAVO voor alle lidstaten van de alliantie aanzienlijk vergroot waardoor deze aanmerkelijk meer wapensystemen en munitie bij de VS inkopen dan voor het conflict met Rusland.
• Slagkracht van het Russische leger is aanzienlijk gedecimeerd zonder dat er ook maar één Amerikaanse soldaat het leven hiervoor heeft moeten laten.
• De VS is hiermee tot op heden de enige grootste winnaar van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland.

Ook de EU heeft alles te winnen bij deze oorlog

Twan Houben schreef het al in zijn artikel van 6 november 2022: de EU heeft onvoorstelbaar veel te winnen bij deze oorlog.

Op 13 juli 2021 tekenden de EU en de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken een overeenkomst inzake levering van essentiële grondstoffen aan de EU. In die overeenkomst wordt expliciet vermeld dat deze deal een essentiële stap betekent voor de realisering van de in 2020 door de EU afgekondigde Green Deal en de industriële strategie.

Het idee achter deze overeenkomst is dat de EU haar doelstellingen op milieugebied en op het gebied van industriële groei niet kan realiseren zonder Oekraïne, dan wel EU-lidmaatschap van Oekraïne.

De Duitse staatsomroep Deutsche Welle (DW) besteedde op 5 juli dit jaar aandacht aan de feitelijke redenen voor de aanhoudende oorlog in Oekraïne in deze reportage.

Daarin is onder andere te zien over welke mineralen het land beschikt:

Ook in deze reportage wordt uitgebreid stilgestaan bij het grote belang van de overeenkomst uit 2021 tussen de EU en Oekraïne over grondstoffen voor de Green Deal. DW stelt dat het geen toeval is dat Rusland na het tekenen van deze overeenkomst de oorlog tegen Oekraïne is begonnen.

De belangrijkste grondstof voor het realiseren van de EU Green Deal en de industriële politiek tot 2030 is lithium. Deze is noodzakelijk voor de bouw van elektrische auto’s en batterijen.

Volgens de DW-reportage bevinden de grootste voorraden lithium zich nu uitgerekend in het door Rusland bezette deel van Oekraïne; de Donetsk. Daarom is het onmogelijk om de strijd tegen Rusland nu op te geven.

Hoe staat het met de belangen van het Oekraïense volk?

In alle discussies over geld, macht, Green Deal en EU-belangen, zou je haast vergeten dat er ook nog een volk zwaar gebukt gaat onder deze verschrikkelijke oorlog: de Oekraïners zelf. Hoe staan die inmiddels in de wedstrijd?

Inmiddels zijn er 10 miljoen Oekraïners op de vlucht, heeft 33 procent van de bevolking zware psychische problemen en trauma’s, hebben 14,6 miljoen inwoners van het land hulp nodig en zijn er 3,7 miljoen mensen in het land zelf op de vlucht van hun woonplaats naar een veiliger andere plaats. Dat is allemaal te lezen op de website van het in 1933 door Albert Einstein opgerichte International Rescue Committee (IRC).

Via vluchtelingenwerk heeft Twan Houben in 2022 zelf contact opgebouwd met een tiental Oekraïners die in ons land verblijven en dagelijks de ontwikkelingen in hun moederland volgen. Ook zij, vooral de hoger opgeleiden onder hen, volgen de (alternatieve) media.

De Oekraïners die hij hier spreekt, volgen regelmatig de nationaal bekende journaliste Diana Panchenko. Ze behoorde vroeger tot de top 10 van meest invloedrijke vrouwen in Oekraïne, maar wordt nu door de Oekraïense overheid als een landverrader en Rusland supporter gezien.

Panchenko spreekt op haar YouTube kanaal (met 1 miljoen abonnees) over de oorlog en de corruptie in het land. Haar berichtgeving wordt door vluchtelingen hier als objectief beschouwd. Ze geeft aan diepgaande kennis over de oorlog te hebben en dat deze wordt gefinancierd door EU- en Amerikaanse burgers zonder zichzelf dat te beseffen.

Volgens de Ukrainska Pravda loopt er echter een arrestatiebevel tegen haar vanwege hoogverraad tegen de Oekraïense staat.

Tot slot meldt het Oekraïense blad Euromaidan Press op 5 juli 2024 dat Jens Stoltenberg namens de NAVO verdere onderhandelingen met Rusland over vrede verworpen heeft.

Mensenlevens hebben minder waarde in het tegenwoordige Westen. Volgens een artikel in The New York Times telt Oekraïne inmiddels meer dan 500.000 doden en gewonden.