Klimaatgeld gaat in rook op

Was aardgas decennialang een bron van inkomsten voor de overheid dankzij de winning ervan in onder meer Groningen, tegenwoordig wordt de schatkist gevuld door torenhoge belastingen te heffen op gas. Deze ontwikkeling zet onverminderd door, ook al is Nederland volgens Ben Woldring al Europees kampioen taks heffen.

Volgend jaar neemt de belastingdruk toe met bijna 20 procent, becijferde de internetondernemer die via Gaslicht.com energiecontracten verkoopt. Naast de gasbelasting stijgt ook de btw. Die gaat weer naar 21 procent, ‘alsof energie een luxeproduct is’, sneert Woldring in een analyse van de Prinsjesdagstukken van het kabinet.

In 2021 was de belasting per kuub gas 42 cent, volgend jaar wordt dat 71 cent. In die 71 cent is wel de opslag voor duurzame energie opgenomen, die 10 cent per kuub was in 2021. De prijsopdrijving is geheel het gevolg van beleid van kabinetten-Rutte. Tien jaar geleden inde de overheid per kuub gas nog maar 23 cent energiebelasting. De bedoeling van de belastingverhoging is mensen stimuleren om over te schakelen op andere energiebronnen en om minder te consumeren.

Een gemiddeld huishouden gaat per jaar door de ingrepen nog eens 90 euro meer betalen dan nu. Naast de belasting stijgt ook het bedrag dat netbeheerders opeisen voor het leveren. Met dit geld moet de capaciteit van met name het stroomnet worden uitgebreid.

Een belastingverhoging op brandstof, die waarschijnlijk niet doorgaat, is de verhoging van de accijns op benzine en diesel. Een tijdelijke verlaging vanwege de oorlog in Oekraïne wordt volgend jaar in stand gehouden, als het aan een meerderheid van de Kamer ligt. Desondanks blijft ook hier Nederland een Europese koploper belasting heffen.

Volgens economen profiteren vooral de rijkere Nederlandse automobilisten van deze verlenging van de korting; zij rijden meer dan armere mensen.

Zonder ingrijpende veranderingen in het klimaatbeleid is ook onder toekomstige kabinetten geen verlaging van de heffingen te verwachten. Het aankomende kabinet moet al flink bezuinigen dan wel belastingen verhogen, om de overheidsfinanciën op orde te brengen. Die zijn de pan uit gerezen tijdens de laatste twee kabinetten.

Aan de vrijstelling voor grootverbruikers van gas wordt evenwel niets veranderd, zo lijkt het. D66-fractievoorzitter Paternotte zei tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen dat Nederland aanpassingen beter in Europees verband kan afspreken, om te voorkomen dat bedrijven die veel energie gebruiken wegtrekken. Naar verwachting krijgt het demissionaire kabinet deze opdracht mee van de Kamer.

In Groot-Brittannië trapt intussen premier Rishi Sunak opvallend hard op de rem in de verduurzaming van de economie. Zo is een verbod op verkoop van benzineauto’s dat voor 2030 was voorzien, op 20 september met tenminste vijf jaar uitgesteld. Dit uitstel geldt ook voor het vervangen van cv-ketels voor warmtepompen.

Sunak belooft ook geen vlees- en vliegtaks in te voeren om consumptie te ontmoedigen.

Een opmerkelijke tweet van Greenpeace op 23 september:

Vandaag hebben we samen met @NLRebellion een ultimatum gesteld aan @Rabobank: stop met het financieren van de industriële landbouw en vergoed de schade die is aangericht. Als #Rabobank niet binnen 15 dagen toezegt volgen er kantoorsluitingen door het hele land. #stopRabo

De Rabobank, of vroeger Boerenleenbank, wordt door Greenpeace verantwoordelijk gehouden voor de financiering van de industriële landbouw. Of deze publiekelijk vorm van chantage strafbaar is, is voer voor een rechtbank, maar het riekt toch wel behoorlijk naar chantage. Belangrijke sponsor van Greenpeace is de Postcodeloterij. Dit is, naast de vele goede doelen van de Postcodeloterij, toch vreemd. Het geld dat Greenpeace ontvangt van de Postcodeloterij wordt kennelijk ook gebruikt voor dergelijke lastercampagnes. Het is overigens niet de eerste keer dat de Postcodeloterij een nogal vreemd doel ondersteunt. Ook Urgenda ontvangt rijkelijk van de Postcodeloterij en voert daarmee activistische rechtszaken om de staat op de knieën te dwingen. Urgenda staat aan de basis van de stikstofcrisis. Dat heeft de Postcodeloterij veel donateurs gekost, we zijn benieuwd of eenzelfde actie te verwachten is nu Greenpeace dergelijke praktijken erop nahoudt.

Voor wie het zich niet meer kan herinneren: in november 2017 blokkeerden een aantal Friezen de snelweg om te voorkomen dat een drietal bussen volgepakt met anti-Pieten-activisten een kinderfeestje in Dokkum zouden gaan verstoren. De persofficier onderstreepte destijds de zaak ‘zeer serieus’ te nemen, aangezien het opzettelijk versperren van een weg volgens artikel 162 van het Wetboek van Strafrecht als ‘ernstig misdrijf’ kan worden opgevat en kan worden bestraft met een gevangenisstraf van maximaal 9 jaar of een geldboete van de vijfde categorie.

Alle ‘blokkeerfriezen’ werden opgespoord, een aantal van hen werd gedwongen DNA af te geven, ondanks dat hier geen rechtsgronden voor waren. Er volgde een instructiefilmpje van het Openbaar Ministerie (OM) over ‘het beschermen van de vrijheid van meningsuiting’ en de 15 blokkeerfriezen werden in een heus uiteindelijk mediaspektakel berecht. Het gerechtshof in Leeuwarden stelde dat alle verdachten zich schuldig hadden gemaakt aan het versperren van de snelweg, het verhinderen van een geoorloofde betoging en het uitoefenen van dwang. Bij de vermeende organisatrice Douwes bestond de veroordeling ook uit opruiing en uitlokking tot het plegen van strafbare feiten.

Hoe anders gaat het OM om met het opzettelijk versperren van de A12! Al 14 dagen op rij wordt de A12 opzettelijk geblokkeerd, is de organisatie van Extinction Rebellion (XR) overduidelijk aan te wijzen als de grote organisator en wordt keer op keer artikel 162 van het Wetboek van Strafrecht overtreden. Bovendien worden de activisten door activistische organisaties betaald voor het opzettelijk overtreden van de wet.

Met een beetje geluk wordt bij warme dagen de tuinslang nog even uitgerold zodat de activisten niet oververhit raken, met fluwelen handschoentjes worden de activisten van de A12 verwijderd om vervolgens even verderop weer vrijgelaten te worden. En dat niet eenmalig, maar dus al 14 dagen op rij. Geen persofficieren die het hebben over ‘ernstige misdrijven’, geen persofficieren die de zaak ‘zeer serieus’ opnemen en geen filmpjes van het OM. Nee, het lijkt allemaal min of meer gedoogd te worden.

Vrouwe Justitia heeft haar blinddoek afgeworpen en houdt er een dubbele moraal op na, zoveel is wel duidelijk. Wat dit doet met het vertrouwen in het functioneren van de rechtsstaat is ook wel duidelijk: het schept verwarring. De ene keer wordt keihard ingegrepen, de ander keer wordt de andere kant opgekeken. Tegen coronademonstranten op het Malieveld werd keihard opgetreden met Romeo’s, waterkanonnen, knuppelende ME’ers en bijtgrage politiehonden.

XR-extremisten die op dit moment de A12 moedwillig blokkeren worden afgevoerd op karretjes en even later weer vrijgelaten. Zonder een veroordeling doen ze de volgende dag weer exact hetzelfde, en het OM kijkt toe.