DOSSIER – Wob verzoeken onthullen meerdere ambtsmisdrijven

Ollongren, De Jonge en Grapperhaus pleegden meermaals ambtsmisdrijven door de Grondwet te torpederen

Nederland is één van de weinige landen ter wereld die géén constitutioneel hof heeft. Een constitutioneel hof geeft de burger de mogelijkheid wetgeving te laten toetsen aan de Grondwet, en of een regel niet in strijd is met de fundamentele rechten en vrijheden of met het gelijkheidsbeginsel zoals die in de Grondwet zijn vastgelegd. Een Nederlandse rechter is niet bevoegd te toetsen aan de Grondwet (Artikel 120). Zeker tijdens de coronacrisis is op grote schaal de Grondwet geschonden, en in andere landen, die wel beschikken over een constitutioneel hof, is menige wet daar dan ook uiteindelijk gesneuveld. In de Nederlandse situatie is de Tweede Kamer, en uiteindelijk de verantwoordelijk minister diegene die de Grondwet dient te bewaken en eventuele schendingen dient te voorkomen. Al vanaf 2002 wordt gepleit voor de vorming van een constitutioneel hof, maar het wordt keer op keer afgeschoten.

Simpel gezegd heeft u als burger geen poot om op te staan als uw fundamentele rechten door wetgeving worden geschonden en de Grondwet wordt getorpedeerd, omdat er nergens een loket is waar u zich kunt melden. De rechter mag er niet op toetsen en u bent als burger afhankelijk van de integriteit van het ambtelijk apparaat. Ambtenaren, ministers en de Tweede Kamer horen te waken over de Grondwet.

De tekst die nu volgt is lang en mogelijk op punten ook complex. Toch achten wij het noodzakelijk het op deze manier te publiceren, aangezien dan pas duidelijk wordt op welke wijze ambtelijk Nederland omgaat met grondrechten van burgers bij de totstandkoming van de deels ongrondwettelijke TWM (Tijdelijke Wet Maatregelen), en op welke wijze deze vertrapt worden in een wedren tussen departementen onderling. De burger is hierbij van totaal ondergeschikt belang, en dat is huiveringwekkend.  

Oplopende spanningen tussen ministeries

Uit WOB-onderzoek blijkt dat het Ministerie van Justitie er werkelijk álles aan heeft gedaan om juist de Grondwet te schenden en de TWM (Tijdelijke Wet Maatregelen) erdoor te drukken, ondanks vele waarschuwingen van ambtenaren en departementen. Bij de ontwikkeling van de ‘coronawet’ of TWM, waarbij talrijke grondwettelijke zaken met voeten getreden worden, blijkt zich een machtsstrijd te ontwikkelen tussen VWS en JenV (Justitie & Veiligheid).

Op 19 april 2020 verstuurt Hugo de Jonge via zijn Blackberry (ja, die heeft hij ook nog) een bericht aan een aantal collega’s binnen VWS met de tekst “En heb jij scherp hoe een afzonderlijke Covid19-wet zich verhoudt tot de WPG, ook qua bevoegdheden?” Een ambtenaar bij VWS schrijft in antwoord daarop: “Dat beeld heb ik niet, omdat mij niet duidelijk is wat Grapperhaus precies beoogt.” Nederland zit in een periode waarin langzaam coronamaatregelen worden versoepeld, maar tot verbijstering van VWS blijkt JenV plots te verordenen dat sectoren zélf met protocollen moeten komen voordat er afgeschaald kan worden. Dit leidt tot een gefrustreerde interne mail aan VWS-collega’s door het clusterhoofd met de tekst: “Mmm, hoe kan het nu dat wij daar niets van weten. Terwijl ik alles probeer zo transparant mogelijk met JenV, BZK, Buza etc. te doen?”

Uit emailverkeer van 20 april 2020 blijkt dat er bij VWS de frustratie over het handelen van JenV inmiddels vanaf druipt: “Een eigen Wpg van JenV en BZK, mag VWS nog mede-ondertekenen? Greep naar de macht omdat wij de grondwettelijke aspecten wat verwaarloosd hebben, landjepik richting Hugo? Wie staat er elke persconferentie naast Rutte? Grondslag voor een paar jaar? Verkiezingen in 2021?”

Feitelijk zijn hier 2 ministeries aan het vechten om de macht. Het ministerie van VWS heeft ‘zijn’ WPG (Wet Publieke Gezondheid) en acht zich, omdat het om een gezondheidscrisis gaat, verantwoordelijk. Afgesproken was, ook met de Kamer, dat de WPG aangevuld zou gaan worden met nieuwe wetten. Tegelijkertijd blijkt nu JenV (Justitie en Veiligheid) bezig met een ‘eigen’ en aparte wet, los van de WPG. Daardoor verschuift de verantwoordelijkheid en wordt Justitie en Veiligheid verantwoordelijk tijdens een gezondheidscrisis. Omdat JenV het ook nog eens op eigen houtje doet, zonder VWS daarin te betrekken terwijl zij wel de expertise op gezondheidsvlak hebben, leidt dit tot veel onvrede onder ambtenaren bij VWS.

Ook blijkt uit emailverkeer van 21 april 2020 dat er een spoedwetsvoorstel is over een onbekende app die uit de koker van de NCTV (Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid) komt, een organisatie die zich daar helemaal niet mee mag en kan bemoeien. En voor dat laatste blijkt ook een ‘spoedwetje’ in voorbereiding te zijn, blijkt uit hetzelfde mailverkeer, een ‘spoedwetje’ om het handelen van de NCTV te legaliseren…Dit is iets wat we al eerder zagen; eerst de wet overtreden en vervolgens de wet aanpassen zodat het opeens wél kan.

Op 22 april 2020 escaleert de zaak tussen VWS en JenV nog verder als blijkt dat iedereen die middag ‘onverhoeds’ geconfronteerd zal gaan worden met een onbekende brief en waarbij in een nieuw wetsvoorstel de verantwoordelijkheden van VWS gedeeltelijk overgaan naar VenJ. Gevolg is een interne mail binnen VWS waar de frustratie vanaf druipt: “Er mag niet gemorreld worden aan de centrale rol van de wet PG (red: Wet Publieke Gezondheid) bij de bestrijding van de Covid19-crisis. Deze brief is niet met VWS afgestemd en kan dus ook niet mede namens Min VWS en Min MZ verder.” Blijkbaar is een email met gelijke strekking ook naar het Ministerie van BZK (Binnenlandse Zaken) gegaan (deze ontbreekt in het WOB-onderzoek…), maar er is wél een reactie van BZK en daaruit blijkt dat BZK zich niet herkent in de brief… kennelijk is het Ministerie van JenV geheel op eigen houtje bezig.

De oplossing voor de onrust: een interdepartementale werkgroep?

In de daaropvolgende dagen wordt er tussen diverse departementen flink gesteggeld, maar omdat de nieuwe coronawet vele ministeries treft wordt uiteindelijk besloten om een interdepartementale werkgroep op te richten om één en ander te kanaliseren. Doelstelling wordt de anderhalve-meter-samenleving te verankeren in wetgeving. De samenstelling van deze werkgroep leidt wederom tot grote frustratie bij VWS, blijkt uit emailverkeer van 2 mei 2020, want er zit een overmaat aan ambtenaren van JenV en BZK in deze werkgroep. “Dat is belachelijk onevenwichtig en niet te doen” en “Op de huidige manier komt er helemaal niks terecht van de evenwichtigheid van drie ministeries van Ollongren.” Dat lijkt ons forse ambtenarentaal waar de frustratie vanaf druipt… bovendien blijkt VWS voorstander van opname van de coronaregels in de WPG (Wet Publieke Zorg) en niet in een aparte wet die hier los van staat, ook omdat dit in een Kamerbrief eerder zo is vastgelegd. In een email van 4 mei 2020 wordt dit standpunt uitgebreid toegelicht. Op 6 mei escaleert de zaak verder door een email waarin letterlijk staat: “Wat een bizar idee deze tijdelijke wet (met bevoegdheidstoedeling aan de burgemeesters).” Het ministerie van JenV vind het allemaal maar geneuzel en schrijft in de late avond van 6 mei 2020 nog een mailtje met de mededeling dat de aparte wetgeving er zo snel mogelijk moet komen omdat Grapperhaus dit 20 mei al in de ministerraad wil hebben. De druk wordt verder opgevoerd…

Bij VWS begrijpen ze er niets meer van. Als eindverantwoordelijke tijdens een gezondheidscrisis trekken Justitie en Veiligheid en Binnenlandse Zaken alles naar zich toe terwijl zij helemaal niet verantwoordelijk zijn. In overlegstructuren waarin VWS de belangrijkste partij is, sturen Justitie en Veiligheid en Binnenlandse Zaken een overwicht aan ambtenaren die uitsluitend de belangen dienen van Justitie en Veiligheid. VWS wil de bestaande wetgeving die omschreven is in de WPG, zoals ook afgesproken met de Kamer, uitbreiden. JenV wil juist aparte wetgeving op poten gaan zetten, iets dat nergens is afgesproken, en door de overmaat aan ambtenaren in de overleggen dreigen de belangen van VWS en de afspraken met de Kamer onder te sneeuwen.

Bizarre voorstellen komen ter tafel en worden serieus in behandeling genomen

Bij de totstandkoming van de nieuwe wet worden allerhande instanties wakker die hun kans schoon zien om lang gekoesterde wensen dan ook maar meteen in wetgeving te vatten. Zo wil het RIVM de locatiegegevens van telefoons door een wijziging van de Telecommunicatiewet in handen krijgen, en wil IenW (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat) temperatuurchecks in het openbaar vervoer vastgelegd krijgen.

Het NCSC (Nationaal Cyber Security Centrum) gaat nog een paar stappen verder en wil nu de mogelijkheid krijgen om persoonsgegevens te verwerken uit alle netwerkverkeer van interne netwerken! Maar wat voor het volk geldt, hoeft natuurlijk niet voor ambtenaren te gelden. Zo wil Binnenlandse Zaken bedingen dat bijeenkomsten en vergaderingen van internationale organisaties ‘gewoon’ kunnen doorgaan. Let wel, dit staat allemaal letterlijk in WOB-documentatie!

Wat hier gebeurt is zeer extreem. De Telecommunicatiewet is er ook om de burgers te beschermen tegen een overheid die maar al te graag wil weten waar en wanneer u met uw telefoon ergens bent. Alleen in uitzonderlijke gevallen, zoals bij moordzaken, worden deze gegevens door tussenkomst van een rechter vrijgegeven. Het RIVM wil nu álle gegevens van álle burgers in handen krijgen. Bij het netwerkverkeer tussen interne netwerken moet u denken aan dataverkeer tussen afdelingen en instanties bij bedrijven onderling. Dat zijn gegevens waar geheime diensten zelfs nu nog geen toegang toe hebben, maar waarbij deze diensten tijdens het opmaken van de nieuwe wetgeving een opening zien om ook die gegevens onder het mom ‘corona’ in handen te krijgen. U hoeft niet erg fantasierijk te zijn om te kunnen bedenken op welke wijze hier gebruik en misbruik van gemaakt kan worden, ook als er geen corona is.

De ijver om zoveel mogelijk onwettige en Grondwet schendende zaken in een nieuwe wet te gieten valt ook ‘een ambtenaar’ op die hier zowel VWS als JenV op wijst. Waarom ‘een ambtenaar’; de naam is zwartgelakt inclusief het departement. In zijn (of haar) schrijven op 15 april 2020 wijst hij (of zij) erop dat het ‘betreden van woningen’ en ‘onderzoek aan het lichaam’ pas komt te vervallen als de hele wetgeving is ingetrokken, en over diezelfde wetgeving schrijft hij (of zij) dat de vervalbepaling in de tussentijd dermate is herschreven dat deze nu ook onbeperkt kan gelden… Ja, u leest het goed. Het is duidelijk dat de ambtenarij hier bezig was uitermate vergaande wetgeving te ontwikkelen.

Externe partijen voorzien problemen

Op 16 mei 2020 slaat de GGD ook alarm, omdat hij ziet dat de wet WPG ondermijnd dreigt te worden door aparte wetgeving. Ook op andere plekken wordt duidelijk dat er een totaal gebrek is aan synergie tussen de departementen. BZK heeft plots een tweede schrijver toegevoegd die de belangen van Ollongren mag verwoorden (???). In een interne mail wordt het vergeleken met het kinderspel ‘zakdoekje leggen: als de muziek stopt sturen we die versie naar de consultatie.’ Men neigt er zelfs naar om de afzonderlijke stukken maar over de schutting te gooien en het oordeel van de Raad van State vervolgens maar af te wachten.

Op 19 mei 2020 wordt de chaos nog groter als blijkt dat er onduidelijkheid is welke bevoegdheden een bestuurder van een instelling nu wel of niet heeft. De schrijver maakt wel een héél scherpe constatering: hij noemt BZK ‘de hoeder van de grondrechten’… en zo is het inderdaad.

De overleggen verlopen steeds stroever zoals blijkt uit emailverkeer van een VWS-ambtenaar aan Hugo de Jonge; hij weet te bedingen dat “de anti-misbruikbepaling voor de appjes nu niet wordt meegenomen. Carrièrebevorderend is dat vermoedelijk niet..”, aldus de schrijver. De druk vanuit JenV is kennelijk zeer groot. Wat een ‘antimisbruikbepaling’ inhoudt laat zich slechts naar gissen…

Steeds duidelijker wordt dat JenV de situatie misbruikt om zeer vergaande wetgeving erdoor te drukken die volledig voorbijschiet aan de doelstelling: vervanging van noodverordeningen. Zo mailt een ambtenaar op 22 mei 2020 aan VWS dat het in nieuw bedachte wetgeving gaat om het isoleren van mensen die nog niet ziek zijn, en dat daarmee op geen enkele wijze aangetoond kan worden dat deze mensen een gevaar voor de gezondheid zijn (…) Isoleren van mensen die nog niet ziek zijn?

Meer en meer wordt duidelijk dat Justitie en Veiligheid een verstikkende greep op de vorming van de nieuwe wetgeving krijgt. Ook externe partijen zien dat nu. Vanuit VWS doen ambtenaren verwoede pogingen de macht van JenV te breken, met het risico hun eigen carrière op het spel te zetten. Het isoleren van gezonde mensen doet denken aan communistisch China en heeft niets meer met een gezondheidscrisis te maken, maar kennelijk is Justitie en Veiligheid druk doende om dergelijke wetgeving er door te drukken.

Brisante beslispuntennotitie: het gaat om grondrechtenbeperking

Uiterst brisant is de beslispuntennotitie van 27 mei 2020. Hierin wordt expliciet vermeld dat het doel van de Tijdelijke Wetgeving Maatregelen is een wettelijke grondslag te krijgen voor een grondrechtenbeperking. Pardon? Binnen een maand tijd is de doelstelling om tijdelijke noodverordeningen vastgelegd te krijgen in nauwelijks terug te draaien grondrechtenbeperkingen?

Meer en meer organisaties mengen zich in het debat. Op 2 juni 2020 mengt ook de VGN (Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland) zich in het debat. Zij constateren dat de voorgestelde maatregelen volstrekt onuitvoerbaar zijn, mede omdat er geen heldere regels voor de uitvoerbaarheid en handhaving zijn, maar juist wel strafmaatregelen voor instanties die zich er niet aan houden. De Nederlandse Orde van Advocaten vraagt zich op 3 juni 2020 af waarom dit allemaal noodzakelijk is, omdat alles al is afgedekt in de noodverordeningen. Artsenfederatie KNMG heeft het over ‘vergaande inbreuken op grondrechten’ en wijst er tevens op dat de Staten Generaal pas achteraf inspraak heeft in plaats van vooraf.

Op 14 augustus 2020 wordt Justitie en Veiligheid opmerkzaam gemaakt op het feit dat een aantal voorgestelde wijzigingen juridisch niet houdbaar zijn. Buiten het feit dat de dan geldende noodverordeningen hun juridische houdbaarheid verliezen omdat ze te lang duren is het ‘ingrijpen binnenshuis’ kwestieus, maar ook de verplichting van de mondkapjes is hoogstwaarschijnlijk al juridisch onhoudbaar.

Steeds meer partijen krijgen door dat men met iets bezig is waarvoor iedere grondslag ontbreekt. De bedachte wetten zijn onuitvoerbaar, niet controleerbaar, niet te handhaven en op veel punten schenden zij de Grondwet. Ook de vergaande regelingen om mensen binnenshuis op te zoeken zijn juridisch niet meer te verantwoorden omdat zij direct in conflict zijn met de Grondwet. Ook blijkt dat de mondkapjesplicht op een erg gammele basis gebaseerd is. Zeer belangrijk is ook de opmerking van Nederlandse Orde van Advocaten die weliswaar een noodzaak ziet om de wetgeving beter te verankeren in de wet, maar zich tegelijkertijd afvraagt waarom de Grondwet geschonden moet worden als er al bestaande wetgeving is die met noodverordeningen hetzelfde bereikt. Waar is Justitie en Veiligheid meer bezig?     

VWS draait bij, dan toch maar een TWM (Tijdelijke Wet Maatregelen)

Op 25 augustus 2020 maakt Hugo de Jonge een vreemde draai. Wilde hij eerst alles onderbrengen in de bestaande WPG, nu wil hij weten in hoeverre verplichte quarantaine opgenomen kan worden in de Tijdelijke Wet Maatregelen, vergelijkbaar met Duitsland. Kennelijk is de TWM onontkoombaar geworden. Ook meer bizarre wetsvoorstellen komen nu aan de orde, zoals stemverheffing tijdens demonstraties… men had dit willen verbieden maar heeft toch met de hand over het hart gestreken…

Op 31 augustus 2020 ontstaat enige onduidelijkheid in de voorbereidingen van een gesprek tussen de staatsecretaris en de ministers over de TWM. Onduidelijk is of de Kamer vooraf of achteraf geïnformeerd dient te worden. Vooraf is gebruikelijk, maar kennelijk is het nu zo vastgelegd dat het achteraf is, iets waar de ‘gezaghebbers’ ook op hebben aangedrongen.

Ondertussen begint VWS zich zorgen te maken over de beeldvorming rondom Hugo de Jonge, zoals blijkt uit een brief van 9 september 2020. Kern van de zorgen is dat de onrust over de TWM in de publieke opinie opgehangen wordt aan Hugo de Jonge, terwijl het hele Kabinet uiteindelijk verantwoordelijk is. Ook uit emailverkeer van 10 september 2020 blijkt dat men zich steeds meer zorgen maakt over de beeldvorming over de TWM, maar niet getreurd, VWS gaat nadenken over een communicatiestrategie om de beeldvorming te verbeteren… uit een media-analyse van 10 september wordt de onrust beschreven en erop gewezen dat niet Hugo de Jonge maar Grapperhaus, en in mindere mate minister Ollongren, de initiators van de wet zijn… dit bevestigt het beeld dat we inderdaad hebben…

VWS maakt zich zorgen om haar leider Hugo de Jonge die te veel komt te lijden onder alle publieke aandacht voor de TWM. Ze willen hun leider niet laten beschadigen, terwijl juist 2 andere bewindspersonen verantwoordelijk zijn voor de schade.

Er blijkt totaal geen onderbouwing te zijn voor de anderhalve meter

Ook opmerkelijk is dat pas op 18 september 2020 VWS aan RIVM een onderbouwing vraagt voor de anderhalve meter… De Tijdelijke Wet Maatregelen moet namelijk voorgelegd worden aan de Raad van State en die zullen (uiteraard) naar een onderbouwing vragen… Opmerkelijk genoeg geeft het RIVM schriftelijk aan op zo’n korte termijn geen antwoord te kunnen geven. Heel Nederland houdt al sinds maart 2020 anderhalve meter afstand, maar het RIVM kan daar geen onderbouwing voor aanleveren als daarom gevraagd wordt? Om het wetenschappelijke gehalte hiervan verder te onderbouwen, oppert het RIVM de adviezen (pardon, adviezen?) van de WHO (World Health Organization) en het ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control) maar toe te voegen die, u raadt het al, ook geen wetenschappelijke onderbouwing kennen. De oorspronkelijke doelstelling was de anderhalve meter in wetgeving te verankeren, maar er blijkt nu dus helemaal geen deugdelijke grondslag voor te zijn.

Eigenlijk is het te zot voor woorden dat nu pas voor een onderbouwing wordt gevraagd. Al vanaf maart 2020 worden mensen bekeurd omdat ze geen anderhalve meter aanhouden op een bankje in het park, worden demonstraties verboden omdat de anderhalve meter niet kan worden aangehouden (behalve die van BLM en enkele klimaatdemo’s dan) en staat op ieder pamflet van de overheid een plaatje om duidelijk te maken dat men anderhalve meter afstand moet houden. Maar als er gevraagd wordt naar een onderbouwing bij het RIVM, dan heeft men het opeens over een ‘bescheiden wetenschappelijke onderbouwing.’ En alle krachten zijn er nu op gericht om wetgeving te vormen die de anderhalve meter in de wet moet gaan verankeren? Op grond van wat dan? Een bescheiden wetenschappelijke onderbouwing?

TWM (Tijdelijke Wet Maatregelen) blijkt al voor het debat voorgekookt te zijn

Inmiddels wordt er stevig achter de schermen gelobbyd (in de betreffende mail heet dat ‘gedeald’) voor de TWM. Op 25 september 2020, 12 dagen vóór het debat, staat vast dat er een meerderheid bij elkaar ‘gedeald’ is, waarbij PvdA, SGP, GL en mogelijk ook 50PLUS vóór zullen stemmen. Let wel, dat is dus nog voordat de daadwerkelijke stukken waarom het gaat naar de Tweede Kamer zijn gestuurd!!! Deals worden dus beklonken alvorens officiële stukken worden verspreid en nog voordat het de Tweede Kamer bereikt. Dat wil dus ook zeggen dat in de Tweede Kamer een debat over de TWM alleen nog maar een toneelstukje voor het volk is geworden, waarbij de deal allang in de achterkamertjes beklonken is.

Op 7 oktober 2020 wordt vervolgens de TWM (Tijdelijke Wet Maatregelen) met meerderheid van stemmen aangenomen…

Jawel, de wet is erdoor. Maar na het lezen van voorgaande zal u duidelijk zijn dat er maar weinig partijen zijn te vinden die het ermee eens zijn (geweest). Er is op ambtelijk niveau een machtsstrijd gaande geweest tussen 3 ministeries, en het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft ‘gewonnen’; een apart wet, los van de reeds bestaande Wet Publieke Gezondheid. En de Kamerleden, die dat hadden moeten bewaken en die medegedeeld was dat de WPG aangepast zou worden, stemden in meerderheid vóór een aparte wet. Of de nieuwe wet fundamentele rechten en vrijheden schendt kunt u als burger nergens laten toetsen. De rechter mag het ook niet toetsen, maar het ligt nu wel vast.

Grondwet wordt op vele punten geschonden door ministers

En waarom pleegden Ollongren, De Jonge en Grapperhaus dan ambtsmisdrijven zult u zich afvragen? Iedere minister dient de Grondwet te respecteren, dat is onderdeel van de wet. De regering en de Staten-Generaal worden beschouwd als hoeder van de Grondwet. Wegens ons parlementaire stelsel ligt het zwaartepunt van de beslissingsmacht over de uitleg van die Grondwet uiteindelijk bij de Tweede Kamer. Daarnaast staat in de wet ‘Ministeriële verantwoordelijkheid en ambtsdelicten leden Staten-Generaal, ministers en staatssecretarissen’ dat bij niet-naleving de desbetreffende minister van deze verplichting verantwoordelijk en in rechte vervolgbaar is: “De medeondertekening van wetten en koninklijke besluiten door een of meer ministers of staatssecretarissen wijst de voor die wetten en koninklijke besluiten verantwoordelijke ministers of staatssecretarissen aan.” En dat maakt Ollongren (mede) strafbaar en vervolgbaar. Maar niet alleen Ollongren. Kijken we wie de wet heeft (mede) ondertekend, dan zijn ook Grapperhaus en De Jonge verantwoordelijk. Alleen de Koning kent onschendbaarheid op dat vlak.

Daarnaast is de wijze waarop deze grondwetswijzigingen hebben plaatsgevonden niet conform de Grondwet gebeurt. De wijze waarop de Grondwet kan worden gewijzigd, wordt geregeld in hoofdstuk 8 van de Grondwet. De voornaamste bepalingen daarbij zijn dat dit in twee stappen moet gebeuren en dat bij de tweede stap een versterkte meerderheid nodig is. Eerst moet een ‘overwegingswet’ worden aangenomen door Tweede en Eerste Kamer. Daarna wordt de Tweede Kamer ontbonden en vinden daarvoor verkiezingen plaats. Hierna besluiten Tweede en Eerste Kamer over de eigenlijke wijziging. De Grondwet wordt alleen gewijzigd als dit voorstel met twee derde van de stemmen is aangenomen.

Ollongren, De Jonge en Grapperhaus hadden hier staatsrechtelijk gezien moeten ingrijpen, maar deden dat nadrukkelijk niet. De beslispuntennotitie van 27 mei 2020, waarin expliciet wordt vermeld dat het doel van de Tijdelijke Wetgeving Maatregelen is een wettelijke grondslag te krijgen voor een grondrechtenbeperking maakt dat de ministers Ollongren, Grapperhaus en De Jonge wisten waarmee ze bezig waren, en maakt hen daardoor strafbaar.

Waarom de ministers ook daar weer mee wegkomen? Ach, zolang Rutte’s positie er niet door bedreigd wordt, gebeurt er echt helemaal niets mee. De rechterlijke macht, die de wet zou moeten kennen, houdt haar mond…