Klimaat is alleen interessant als het geld oplevert

Dagelijks waarschuwt linkse lijsttrekker Frans Timmermans voor vervuiling en verwoesting van planeet mensheid en klimaat, maar ook dit afgelopen weekend is hij naar het buitenland, dit keer letterlijk gevlogen. Groen en links zijn weinig passend bij de CO2-footprint van een weekendje Frans in functie elders.

Indepen rekende twee weekendjes weg door met Frans Timmermans op campagne voor GroenLinks en de PvdA, naar Montreal en Malaga. Als die uitstoot door de roodgroene achterban gecompenseerd moet worden, dan zouden vier vleesetende sociaaldemocraten een jaar lang moeten afzien van biefstuk en bal.

Solidariteit uit de partij is niet onlogisch: reizen naar partijpolitieke bijeenkomsten (ze kennen hem op wereldpolitiek toneel) hoort erbij. En twee keer vliegen sinds eind september de verkiezingscampagne begon, da’s niks voor Timmermans, die is meer gewend. Maar toch: die twee tripjes hebben al een enorme ecologische prijs: zo is de klimaatimpact van zijn ticket en hotel al even hoog als die van opgeteld vier Ethiopiërs in een heel jaar.

De Limburgse lijsttrekker van PvdA/GroenLinks is deze zaterdag in het Spaanse Malaga, waar de PES vergadert, de club die in Europa sociaaldemocratische partijen verenigt. Terwijl hij waarschuwt dat er maar een aardbol is, wijst op ‘global boiling’ en dat de ‘klimaatnoodtoestand’ is uitgeroepen, vliegt hij er op vrijdagen schijnbaar graag even uit. Zo was hij vorig weekend ook al weg: toen naar Berlijn.

Cityhoppen is voor de oud-Eurocommissaris routine. Maar in de Nederlandse verkiezingen staan energiearmoede en belastingdruk centraal in de campagne, en Timmermans heeft daarin het hoogste woord. Van alle vervuilende westerse levensgeneugten is veel vliegen hetgeen dat het snelste en meest direct impact heeft op de opwarming van de aarde. Dat blijkt bijvoorbeeld uit studies van het IPCC.

Natuurbescherming per privéjet

Als klimaatpaus van de Europese Commissie vloog Frans Timmermans de planeet over, om die te redden van de ondergang door uitlaatgassen. Dat kon niet anders. Onvermijdelijk zijn niet de buitenlandse reizen sinds hij campagne voert als leider van GroenLinks/PvdA in Nederland. Hoeveel klimaatschade richtte hij tot nu toe aan?

Doorrekening klimaatschade

Maar wat kost zo’n vlucht nou aan CO2? Dat kost per persoon tussen de 3.800 kilo en soms zelf wel 5.000 kilo CO2 per retour, dat hebben we business class geregeld. Het is natuurlijk wel een baas, Frans Timmermans.

Dit weekend is Frans Timmermans naar Malaga op en neer, eventjes een dagje, voor het congres van de PES, de Europese familie van sociaaldemocratische politieke partijen. Arme moeder aarde: dat kost volgens Milieu Centraal toch ook weer 600 kilo CO2.

Biefstuksocialist wordt tofu-burger

Timmermans is al door zijn ‘fair share’ van CO2-uitstoot heen. Wat kan de achterban nog doen, zodat de campagne de aarde niet nog sneller opwarmt? Nou, als er vier biefstuksocialisten zijn, echte rooie carnivoren, die gedurende een heel jaar niet zes keer maar slechts éénmaal per week vlees eten, dan zijn twee tripjes gecompenseerd. Timmermans alleen kun je zoiets niet aandoen: vlees laten staan gedurende vier jaar. Het kan ook minder ingrijpend: één kameraad uit de rood-groene achterban verkoopt de auto. Dat moet het wel een stevige, fatsoenlijke gezinsauto zijn waar goed mee gereden wordt, 20.000 kilometer per jaar.

Afrika

Wat is één middenklasser nou, afgezet tegen het redden van de aarde?

Omdat het volgens Timmermans zo slecht gaat met de wereld, mag je de vraag wel wat indringender stellen: vergelijk die klimaatschade nou eens met de footprint van die arme kindertjes daar in Afrika? Ook daarover is nagedacht, door het Duitse atmosfair.de, waar je CO2-aflaten kunt kopen om reizen zogenaamd groen te compenseren.

Vergelijken met arme kindertjes is natuurlijk niet helemaal eerlijk, maar dat doen de Duitsers dan ook niet. Ze hebben iets slimmers: vergelijking van de klimaatimpact met de gemiddelde CO2-footprint van een gemiddelde Ethiopiër per jaar. De twee vliegreizen van Air Frans zijn vergelijkbaar met de jaarlijkse klimaatimpact van vier inwoners van het Oost-Afrikaanse land.

Individueel CO2-budget

Vanaf januari eist het kabinet dat bedrijven met meer dan 100 werknemers de kilometers gaan bij houden van woon-werkverkeer van al hun personeel. Dat is om inzicht te krijgen, aldus het kabinet, maar dat inzicht leidt onvermijdelijk tot een nieuwe grondslag om belasting te heffen.

Als Eurocommissaris heeft Timmermans volop meegewerkt aan de voorbereiding van de digital id wallet en cbdc, de digitale euro. Zodra deze twee zaken voor EU-burgers beschikbaar zijn, is het voor Brussel en de lidstaten mogelijk om CO2-rantsoenen te gaan verdelen onder burgers, net zoals nu voor sommige industrie geldt dat zij via emissiehandel moeten betalen voor hun milieuvervuiling.

In de uitwerking het VN-klimaatverdrag van Parijs is berekend hoe groot zo’n individueel CO2-budget per jaar per persoon zou moeten zijn: maximaal 1500 kilo CO2 per jaar. Alleen al met de twee vliegtrips die Timmermans deed tijdens de Nederlandse campagne, zit hij al op anderhalf keer dat persoonlijke klimaatbudget, maar dan voor een heel jaar.

Cijfermatige verantwoording

Berekeningen CO2-uitstoot via MilieuCentraal:

AMS – Montreal businessclass, 1570 kg (milieucentraal: inclusief 3 dagen + hotel, samen 70 kg CO2)

AMS – Malaga economy class 600 kg (2 dagen + hotel)

 Footprint-vergelijkingen: atmosfair.de (auto en Ethiopiërs) en Milieu Centraal (vlees)

 Indepen heeft de klimaatschade van de twee reizen ook berekend met drie andere calculators. Opvallend is dat de gemeten CO2-uitstoot per passagier in alle vier de rekentools volstrekt verschillend is. Milieu Centraal berekende van deze vier, op de IATA-calculator van de luchtvaartindustrie na, de laagste uitstootcijfers.

Prof. de Lange: “Om te denken dat je iets aan klimaatverandering kunt doen is een totale illusie. De politieke ‘gekkigheid’ die daarbij hoort kent geen grenzen.”

Emeritus hoogleraar Kees de Lange legt op nuchtere en begrijpelijke wijze uit waar deze ‘gekkigheid’ haar oorsprong in vindt.

INDEPEN LIVE VANUIT STRAATSBURG

,,We moeten stoppen met de mensen bang maken.’’ De Italiaanse Europarlementariër Silvia Sardone van de fractie ID vindt het waanzin hoe Europeanen momenteel voortdurend ingepeperd wordt dat de ondergang nabij is door het klimaat. Dat zei ze 12 september in het Europees parlement in Straatsburg.

,,Laten we bij hittegolven ophouden met het alarmisme’’, zei ze over de toon in het debat. De EU wil een rampenfonds gaan creëren voor lidstaten die getroffen worden door overstromingen, hittegolven of bosbranden. Sardone is niet tegen zo’n solidariteitsfonds maar ze verzet zich wel tegen de politieke bangmakerij en over de zwaar beklemmende toon waarop gesproken wordt over de toekomst, het nieuwe fonds en het klimaat.

Europa is een risicogebied voor natuurrampen, zei de Spaanse María Soraya Rodríguez Ramos van Renew Europe (waar VVD en D66 bij aangesloten zijn). En zij sprak over ,,vernietigende klimaatverandering. We moeten de Green deal versnellen om deze natuurrampen af te remmen.’’

Martin Hojsík van Renew gaf een nog zwarter beeld. ,,Mensen worden gedood. Dieren worden gedood. Door bosbranden, overstromingen en hagelstenen zo groot als tennisballen. We kunnen niet langer ontkennen dat dit soort dingen het leven onmogelijk gaan maken.’’

Vanuit de linkerflank klinkt de roep om het versneld verbieden van benzineauto’s. ,,De planeet maakt een diepgaande klimaatcrisis door.’’

De Poolse Anna Zalewska van de rechtervleugel ECR (waarbij ook de Nederlandse Europarlementariër Rob Roos en de SGP horen) is voorstander van de komst van een rampenfonds. Maar ze vindt ook dat er een grondige analyse nodig is over de situatie rond het klimaat en de rampen in de wereld. ,,De bosbranden zijn in sommige gevallen ook aangestoken’’, berispte ze. ,,Dáár wil ik u wel aan herinneren.’’

De Bulgaar Angel Dzhambazki van diezelfde ECR denkt dat de groene lobbyisten de toon bepalen en   te veel macht en invloed hebben. ,,Lobbyisten bepalen de aanpak. Er is een compleet gebrek aan transparantie’’, zei hij over de machten achter de schermen.

De Europese Commissie en het parlement gaan verder onderzoek doen naar de komst van een rampenfonds. Onder andere Griekenland werd dit jaar hard getroffen door rampzalige bosbranden. Slovenië en Oostenrijk hebben gigantisch veel schade door zware overstromingen na noodweer.

In het debat klonk de roep om het planten van bomen die minder snel in brand vliegen, en om extra bergingsruimte bij rivieren tegen wateroverlast.