Onno wilde weg uit Nederland en vertrok naar Montenegro

De woningmarkt ligt in puin en veel mensen vallen tussen wal en schip. Ze verdienen te weinig voor een hypotheek, maar de prijzen van particuliere huurwoningen rijzen ook de pan uit. Na haar echtscheiding dreigde Mignon (36) uit Leerdam op straat te belanden, samen met haar twee jonge kinderen van 5 en 7. Betaalbare woonruimte vinden bleek een mission impossible. “Ik woonde in een vrijstaande woning. Nu zit ik met mijn twee kinderen van 5 en 7 op zolder, bij mijn moeder. Dat is wel een contrast.”

Mignon woont sinds oktober vorig jaar met haar twee kinderen van vijf en zeven op de bovenverdieping van haar moeders huis, een seniorenwoning. Ze werkt als zelfstandig ondernemer: sinds een jaar heeft ze haar eigen bedrijf in het bereiden en bezorgen van maaltijden. Ze heeft er bewust voor gekozen om niet in loondienst te werken maar als zzp’er, omdat het ondernemerschap makkelijker te combineren is met de zorg voor haar kinderen.

Een jaar eerder ziet het leven van Mignon en haar kinderen er heel anders uit. Samen met haar ex woont ze in een vrijstaande woning. Na een huwelijk van zeventien jaar, besluiten zij er een punt achter te zetten. “Heel toevallig kreeg mijn moeder in die tijd een huis in Leerdam toegewezen. Toen durfde ik de scheiding toch door te zetten.”

Huur is gemiddeld tussen 1500 en 2000 euro

Ze woonde tijdelijk bij haar ex, terwijl ze naar andere woonruimte zocht. “Maar een nieuwe woning laat lang op zich wachten”, vertelt ze. “Ik kon geen lening voor een koophuis krijgen, omdat ik nog maar een jaar als zzp’er werk. Bovendien is de particuliere huur in regio Utrecht extreem duur. Ik betaal dan maandelijks tussen de 1500 en 2000 euro per maand, dat is voor mij niet te doen.” Ze wil het liefst wel in deze regio blijven: haar kinderen gaan hier naar school en opnieuw een verhuizing zou hen nog meer ontregelen.

Vorig jaar vond haar moeder een seniorenwoning: ze wilde kleiner gaan wonen, en dichter in de buurt van haar twee dochters. “Toen mijn moeder het huis toegewezen kreeg, vroeg ik: ‘Mam, mag ik tijdelijk niet bij jou wonen?’ Ik zag het echt als een noodoplossing. Mij met de kinderen op straat zetten, was ook geen optie.”

Mislopen van toeslagen

Het klinkt als een goede tussenoplossing, maar het brengt wel de nodige problemen met zich mee. Omdat haar moeder toeslagen misloopt door haar dochter en kleinkinderen in huis te nemen, heeft Mignon een ander inschrijfadres geregeld. Ze is dankbaar dat ze met haar kinderen bij haar moeder kan wonen, maar ziet dit niet als duurzame oplossing. “Ik ben onwijs blij dat ik bij haar terecht kan. De bovenverdieping hebben we omgetoverd tot slaapzolder voor de kids. Toch blijft het mega frustrerend dat ik qua woonruimte nergens voor in aanmerking kom.”

Ze reageert veel op woningen, maar vist steeds naast het net. “Het liefst zou ik in dit dorp willen blijven wonen, maar dat is financieel gezien gewoon niet te doen. Koopwoningen komen niet onder de 385.000 euro. Daarvoor kom ik als zzp’er sowieso niet in aanmerking.” Ze heeft urgentie aangevraagd, maar die is afgewezen, omdat de kinderen ook bij hun vader terecht kunnen. “Doordat mijn ex het huis houdt, hebben de kinderen een dak boven hun hoofd, was de redenering van de urgentiecommissie om mijn urgentieaanvraag af te wijzen. Bovendien betaal ik voor die aanvraag honderd euro per keer, dus dat is ook niet iets wat je wekelijks doet.”

Onvoldoende wachttijd voor sociale huurwoningen

Voor sociale huurwoningen heeft ze onvoldoende wachttijd opgebouwd: pas sinds januari heeft zij zich op verschillende sites ingeschreven, omdat ze daarvoor nooit verwachtte dat haar huwelijk geen stand zou houden. “De wachtlijst is immens groot. Gelukkig heb ik een groot netwerk, veel mensen kijken voor mij uit naar een particuliere huurwoning.” Die particuliere huurwoningen vallen echter wel ruim boven haar budget.

Een moeder en een meerderjarige dochter met haar kinderen die samen wonen in een seniorenwoning: zorgt dat niet voor de nodige frustraties? “Het bevalt goed, we lopen nog niet echt tegen frustraties of ergernissen aan”, zegt Mignon. “We zijn er ook ingegaan met een open insteek: het is niet anders. Voor mijn moeder brengt het ergens ook voordelen met zich mee: zij is jarenlang alleen geweest en heeft twee kleinkinderen om zich heen.” Bovendien, nuanceert ze haar eigen woorden: “We wonen pas sinds oktober samen. Maar dit is natuurlijk geen situatie voor de lange termijn.”

Zorgen om woonruimte veroorzaken veel stress

Mignon probeert bij het moment te leven, maar tegelijk bezorgt de situatie haar veel stress en piekert ze over de toekomst. “Het is heel lastig om bezig te zijn met de toekomst; ik kan er wil daar nog niet te ver over nadenken. Ons leven is helemaal overhoopgegooid. Ik hoop dat mijn kinderen en ik meer rust vinden met een eigen huis. Maar tussen hoop en werkelijkheid zit een groot verschil.”

Ze heeft haar verwachtingen naar beneden toe bijgesteld, vertelt ze. “Een tweekamerappartement zou ik direct aannemen, ik zou helemaal door het dolle heen zijn. Het liefst wel in de regio, want de kinderen zitten hier nog op school. Het lijkt mij heerlijk om mijn eigen plekje te hebben, waar ik helemaal mezelf kan zijn en geen rekening hoef te houden met anderen. Dat mis ik nog het meeste. Ondanks dat we goed met elkaar omgaan, mis ik het soms wel dat ik aan niemand verantwoordelijkheid hoef af te leggen.”

Oplopende spanningen als voorbode van de scheiding

Vorig jaar waren de rollen nog omgedraaid voor Anja (64), de moeder van Mignon. Begin dat jaar verbleef ze nog bij haar dochter, toen ze moest revalideren van een blaasoperatie, maar er geen plaats voor haar was in een revalidatiecentrum. “Toen voelde ik de spanningen al wel bij Mignon”, vertelt ze, doelend op haar relatie die later zou eindigen in een echtscheiding. “Als je 24/7 bij iemand bent, kun je niet constant de schone schijn ophouden en krijg je veel mee van wat er gebeurt. Maar wat er precies speelt, daar kon ik toen niet de vinger opleggen.”

Een paar maanden later, in juni, kreeg Anja een seniorenwoning toegewezen, schuin tegenover de woning waar Mignon en haar ex dan nog wonen. “Ik merkte dat het tussen Mignon en haar ex echt niet meer ging. Op een dag kwam mijn dochter naar mij toe, om te vertellen dat ze gingen scheiden. Ze vroeg of ze bij mij mocht komen wonen, omdat ze zo snel geen woonruimte kon vinden.” Anja aarzelde daar geen moment over. “Het huis is voor mij alleen groot genoeg: beneden heb ik een badkamer en slaapkamer, boven is een grote zolderkamer, waar Mignon met haar kinderen verblijft. Als moeder en oma, wil je hen heel graag helpen. Je doet wat je hart je ingeeft.”

Sinds oktober delen ze de woning. “Het valt mij niet tegen, maar dat komt ook omdat ik goed met Mignon kan communiceren”, zegt Anja. “We gaan ook elk onze eigen gang, dat is ook belangrijk. De opvoeding van de kinderen laat ik helemaal bij haar, ik ga mij daar niet mee bemoeien. We vullen elkaar ook wel op een goede manier aan: als zij een afspraak heeft, kan ik voor de kindjes zorgen.”

‘Co-ouderschap wordt gepromoot, maar uiteindelijk ben je zelf de pineut’

Het gaat haar aan het hart dat haar dochter zoveel barricades moet overwinnen en zich in alle bochten moet wringen om aan woonruimte te komen. “Het vinden van een huis, brengt zoveel hindernissen met zich mee. Co-ouderschap wordt gepromoot, maar als je dat gaat doen, dan ben je uiteindelijk zelf de pineut. Je krijgt dan geen urgentie voor een woning, omdat de vader nog in beeld is.”

*Om privacy redenen worden de achternamen van de personen niet genoemd. Ook de woonomgeving is om deze reden veranderd.

Kunt de HEMA pride tompouce – die met de regenboogvlag – niet meer zien? Krijgt u huiduitslag van die zogenaamde ‘historisch accurate’ tv-series waarin – we noemen maar wat – een zwarte vrouw aanvoerder is van een Vikingclan? Heeft u moeite met de adaptie van stripverhalen uit uw jeugd, waarin de helden van weleer ineens seksueel-fluïde zijn geworden? Dan hebben we goed nieuws voor u.

Uit de Verenigde Staten van Amerika, het thuisland van de woke-ideologie, komen signalen dat de dagen van de woke-beweging zijn geteld. De laatste maanden heeft het ene na het andere iconische Amerikaanse bedrijf de woke-beweging de rug toegekeerd. Diezelfde bedrijven hadden eerder met donaties aan activisten, ‘inclusieve’ reclamecampagnes en hun personeelsbeleid de woke-ideologie omarmd. Aanvankelijk met goed resultaat.

Volgens The Economist konden woke-bedrijven de waarde van hun aandelen op de beurs wel met een factor van 14 zien stijgen. Geen wonder dat in hun jaarverslagen concerns als Merck, BlackRock, JPMorgan Chase en Barclays benadrukten hoe belangrijk inclusiviteit voor hen was. En het klimaat. En nog meer van die dingen.

In 2024 draaide de wind. Schoorvoetend bekenden bedrijven als Harley-Davidson, Ford, Walmart en Microsoft dat ze niet langer een punt maakten van ‘diversity, equity, and inclusion’ (DEI). Dat betekende dat ze stopten met de verplichte trainingen voor witte heteromannen die moesten leren hoe ze met niet-witte niet-hetero-niet-mannen moeten omgaan. Het betekende ook dat ze stopten met een wervingsbeleid waarin witte heteromannen werden achtergesteld bij andere groepen.

Onafhankelijke rechters

Bij hun beslissing om hun woke-idealen bij het grootvuil te zetten, verwijzen bedrijven vaak naar een uitspraak van het Amerikaanse federale hooggerechtshof, dat oordeelde dat ook positieve discriminatie gewoon discriminatie is. De uitspraak had betrekking op het voortrekken van gekleurde en niet-Aziatische studenten op universiteiten, maar de bedrijven voelden de bui al hangen.

Recent veroordeelden Amerikaanse rechters ook regels die de technologiebeurs Nasdaq had ingevoerd. Die hielden in dat de beurs alleen nog aandelen van bedrijven verhandelde die een vrouw en iemand van kleur in het bestuur hadden. Na de tik op de vingers schafte Nasdaq in december 2024 de regel af.

Consumentenopstand

Misschien nog belangrijker dan het optreden van principiële rechters bij de val van de woke-beweging is het groeiende verzet van Amerikaanse consumenten. Door geen producten meer te kopen van woke-bedrijven brachten zij de voorbije jaren het ene na het andere woke-bedrijf op de knieën.

Hoe groot de macht van consumenten is, werd al duidelijk in 2019. In dat jaar lanceerde Gillette, geïnspireerd door de MeToo-beweging, een reclamecampagne die mannen neerzette als geestelijk gestoorde zedendelinquenten. De reguliere media waren vol lof, maar honderdduizenden mannen dachten daar anders over. Ze stapten over op een ander merk. Dat ze door de reguliere media werden weggezet als ‘extreemrechts’ maakte weinig indruk.

Het marktaandeel van Gillette verminderde waarschijnlijk met 8 procent, de inkomsten namen af met 350 miljoen dollar. De bedenkers van de campagne verdwenen door de achterdeur en het imago van Gillette is nu, zes jaar na dato, nog steeds beschadigd. Het was een voorproefje van wat zou komen.

Honderden bedrijven die zich lieten gijzelen door de woke-beweging weten inmiddels wat kan gebeuren als je consumenten van je vervreemdt of beledigt. Het outdoor-merk North Face zag bijvoorbeeld, nadat het voor zijn promotie met ‘real life homosexual’ Pattie Gonia (they/she) in zee ging, de interesse in zijn producten kelderen. Alleen door het geven van fikse kortingen kon North Face iets van zijn marktaandeel behouden.

In 2023 torpedeerde bierproducent AB InBev zijn alcoholvrije Bud Light door het inschakelen van transmodel Dylan Mulvaney voor een reclamecampagne. Mulvaney maakte duidelijk in de commercial dat hij niet behoorde tot de stereotypische kopers van Bud Light, de mannen die een blik opentrokken tijdens een sportwedstrijd.

AB InBev probeerde met zijn campagne een nieuw segment van de markt aan te boren, maar dat mislukte. In plaats daarvan verminderde de omzet met minstens 17 procent. De ware schade was echter groter. In een wanhoopsoffensief maakte AB InBev in de zomer van 2023 Bud Light met een weggeefacties praktisch gratis, waardoor niet duidelijk werd hoe hard de klap was aangekomen.

Disney

De bedrijfstak die het zwaarste werd geraakt door de woke-moeheid, is echter de entertainmentindustrie. Hollywood zag de voorbije jaren de ene na de andere van woke-doordrenkte productie genadeloos floppen. Vraag het maar aan Walt Disney. Filmliefhebbers hadden zo weinig interesse in Star Wars-producties en superheldenfilms die vooral een aanklacht waren tegen ‘toxic masculinity’, dat Disney de laatste jaren voor een miljard dollar rode cijfers moest schrijven. Disney moest bezuinigen en is daardoor niet langer de grootste filmproducent van Hollywood.

De CEO van Disney, Bob Iger, koos in april 2024 eieren voor zijn geld. Tijdens een vergadering van aandeelhouders beloofde hij dat Disney zich weer ging richten op vermaak – en zich niet meer voor het karretje van welke beweging dan ook zou laten spannen.

 Kritische superrijken

De consumenten die zich niet in hun populaire cultuur herkennen, hebben in de Verenigde Staten steun gekregen uit onverwachte hoek. De woke-ideologie is dan wel een gedachtengoed dat voornamelijk leeft in de maatschappelijke bovenlaag van westerse samenlevingen, maar ook in die bovenlaag is niet iedereen gecharmeerd van de woke-beweging. In 2023 en 2024 stonden ook de superrijken op.

Walt Disney vond bijvoorbeeld miljardair en investeerder Nelson Peltz tegenover zich, die het concern van binnenuit onder druk zette. Nasdaq en andere door de woke-beweging geïnfiltreerde elementen van Corporate America kregen felle kritiek van techtycoon Peter Thiel, die het gedweep met ‘environmental, social & governance’ (ESG) tot de grond afbrandde.

Nederland

In Nederland is vooralsnog weinig van het veranderde klimaat te merken. Misschien komt dat omdat de ‘wokificatie’ van Nederland zich vooral heeft afgespeeld bij de overheid – en minder bij bedrijven. De Nederlandse overheid heeft nu eenmaal geen gevoel voor wat er onder zijn burgers leeft. Ook niet met een premier die beroepshalve de bevolking jarenlang heeft afgeluisterd en bespioneerd.

Kennelijk is Nederland, ook als het om de woke-ideologie gaat, niet in staat om zichzelf te bevrijden. We zullen wéér moeten wachten tot de Amerikanen het voor ons doen.

Het is crisis op de woningmarkt: huurwoningen zijn onbetaalbaar, huurders worden in onzekerheid gehouden met tijdelijke huurcontracten en de prijzen voor koopwoningen rijzen de pan uit. Veel mensen vallen tussen wal en schip. In deze serie vertellen we de verhalen achter de kille cijfers. Annemarie* (36) woont samen met haar dochtertje, die bijna twee jaar is, op een afgelegen vakantiepark in Brabant. Mede door alle woonstress werd ze meermaals ziek op haar werk en moest stoppen. “Ik schaam me voor het land waar ik geboren ben, het voelt alsof ik word weggepest.”

Annemarie woont samen met haar dochtertje op een afgelegen vakantiepark in een klein dorpje in Brabant. Een situatie die puur uit nood geboren is: nadat ze ontdekte dat ze zwanger was en haar relatie uiting, moest ze woonruimte zoeken. Haar aanvraag voor urgentie werd meermaals afgewezen. Intussen breekt ze onzekerheid haar op. Ze heeft slapeloze nachten, kan niet meer functioneren op haar werk als gevolg van de stress over woonruimte en zit in een burn-out.

Tijdens het gesprek maakt Annemarie een wandeling door het bos, dat aan het vakantiepark grenst. “Het is een mooie omgeving, als je hier net komt wonen”, begint ze haar verhaal. “Maar als je single moeder bent, is dat wel een ander verhaal. Dan kun je niet meer alle kanten op. Daar ben ik zo klaar mee. Het is dat ik een rijbewijs en een auto heb, maar ik kom hier haast niet meer weg.” In het park voelt Annemarie zich erg geïsoleerd met haar dochtertje. “Zo is de dichtstbijzijnde supermarkt op 12 minuten rijden. Ook wonen er op het park geen mensen met kinderen, wat best eenzaam kan voelen.”

Dakloos na zwangerschap

Jarenlang woonde Annemarie in het buitenland. Ze woonde in onder meer Amerika, Koeweit, Turkije, Italië en in Antwerpen. “Ik ben van nature nomadisch aangelegd en heb op zo’n vijf plekken in de wereld gewoond. Ik ben zo’n 25 keer verhuisd en wist altijd mijn weg wel te vinden, qua woonruimte. Ik kan overal mijn mannetje wel staan en vind de regels buiten de regels, daar ben ik buitengewoon creatief in.” Tot ze zo’n zes jaar geleden naar Nederland terug verhuisde, een relatie kreeg, zwanger raakte en de relatie tijdens haar zwangerschap werd verbroken. Ze dreigde dakloos te worden. Het was extreem moeilijk om woonruimte te vinden, daarom zag ze geen andere mogelijkheid voor zich dan uit te wijken naar een vakantiepark. “Nederland is zo’n regelland, er zijn gewoon geen regels buiten de regels. Mijn grote frustratie is dat ik nergens in een hokje pas.”

De zoektocht naar woonruimte kostte haar enorm veel moeite. Als alleenstaande moeder moest ze de zorg dragen voor haar jonge dochter, waardoor ze minder kon werken. Als gevolg van stress, de zoektocht naar woonruimte, maar ook het moederschap dat veel van haar vraagt, kan ze maximaal 24 uur per week werken. Huurders stellen ‘bizarre eisen’, zoals vier keer de bruto maandhuur betalen of twee keer borg, wat voor Annemarie niet haalbaar is. “Ik heb altijd in mijn leven gewerkt, tot nu toe ben ik nog nooit afhankelijk geweest van een uitkering”, vertelt Annemarie. “Ook tijdens mijn werk was ik bezig met het zoeken van een woning. Dat zorgde voor ontzettend veel stress, het slokte al mijn energie op. Die energie nam ik mee naar mijn werk en daar werd ik letterlijk ziek van. Het was niet te doen: die zoektocht naar woonruimte, in combinatie met mijn werk. Ik wist niet meer hoe ik alle ballen omhoog kon houden, ik sliep niet meer, ik was vaak ziek. Collega’s, vrienden en familie zagen ook in hoezeer ik daar onder leed.”

“Stress naar woonruimte breekt op”

De druppel wat betreft werk, kwam toen haar manager besloot dat ze een bepaalde opleiding niet mocht volgen. “Dat was het enige in mijn leven, waarmee ik nog vooruit zou kunnen gaan. Verder staat mijn leven helemaal stil. Mijn intrinsieke motivatie raakte ik kwijt.” Door alle stress heeft ze haar baan niet kunnen behouden. Inmiddels leeft ze van een WW-uitkering. Er komt zo’n 1600 euro per maand binnen, maar haar vaste lasten zijn 1550 euro, dus ze moet ook haar spaargeld aanbreken.

Nu woont ze in een chalet, op een vakantie park, in ‘the middle of nowwhere’, een situatie waarvan ze nooit gedacht had daar te belanden. Ze voldoet dan ook niet aan het stereotype beeld dat veel mensen hebben van mensen die geen woning hebben, een taboe dat ze wil doorbreken door met haar verhaal naar buiten te treden. “Ik ben universitair geschoold en heb een master in de bedrijfscommunicatie gedaan. Daarnaast heb ik Engelse taal en cultuur  gestudeerd aan de Universiteit van Antwerpen. In het verleden heb ik ook als docent Engels gewerkt.”

De zorg voor haar dochter en de zoektocht naar woonruimte neemt veel tijd in beslag, de stress breekt haar op. Haar droom om haar eigen praktijk te beginnen, kwam stil te staan door het zwangerschap. “Mijn droom is een eigen praktijk te beginnen. Op dit moment is dat lastig te combineren met het moederschap. Mijn moederschap is zo’n tachtig procent van mijn leven. Het is mooi en verrijkend, maar om dat alleen te doen, is ontzettend zwaar. Vooral als je ook nog eens afgelegen woont.”

Daklozenopvang

Omdat ze veel in het buitenland heeft gewoond, staat ze niet lang genoeg op de wachtlijst voor een sociale huurwoning. Wachtlijsten kunnen oplopen tot wel vijftien jaar in grote steden. Annemarie staat ingeschreven bij woningcorporaties en loot regelmatig mee op woningen, vanwege haar te korte inschrijfduur. Tot nu toe vist ze steeds naast het net: soms reageren er wel tweeduizend mensen op een woning. “Ik hoorde via mijn een ex-collega dat ik in aanmerking zou komen voor gezinsopvang: dat is een soort van daklozenopvang voor mensen met kinderen”, vertelt Annemarie. “Ook omdat ik zo ontzettend afwezig was, en toch de zorg voor mijn dochtertje moet dragen. Met een groot gevoel van schaamte, heb ik mij toch maar op de wachtlijst laten zetten.”

Maar zelfs daar bleek een addertje onder het gras te zitten: je moet wel last hebben van psychische problemen om in aanmerking voor een woning te komen.. “Die heb ik ook aangedikt in het intakeformulier”, zegt Annemarie. “Ik heb maar verteld dat ik geen overzicht heb en de structuur kwijt ben, wat ook wel klopt. Ik wacht nu al zeven maanden, er is nog steeds geen plek en ik weet ook niet wanneer die er wel gaat konen.”

Dan is er nog een enorme stressfactor. Volgens de wetgeving mag je niet op vakantieparken wonen, je mag er alleen ‘recreëren’. Er is een aantal vakantieparken dat in hun voorwaarden heeft staan dat je er 365 dagen per jaar mag recreëren, puur om de wetgeving te omzeilen. Er zijn dan ook veel woningzoekenden – exacte aantallen ontbreken – die hun toevlucht zoeken tot vakantiewoningen. Maar daar zitten wel een aantal haken en ogen aan: je kunt je daar niet inschrijven, je betaalt parkkosten die flink kunnen oplopen en ieder moment kan een boa langskomen, om een waarschuwing of zelfs een boete uit te delen.

Dwangsom van 16.500 euro

In Annemaries geval ging het om een dwangsom, waar ze al snel na de aankoop vaan haar chalet mee werd geconfronteerd,  vertelt ze. “Men kwam erachter dat ik op het vakantiepark woon. Op 4 januari 2025 zou ik mijn woning moeten verlaten, anders zou ik een dwangsom van maar liefst 16.500 euro moeten betalen. Toen ben ik naar de gemeente gegaan, om mijn situatie uit te leggen. Dat ik daar woon met een kind en zelf ook weg wil. Gelukkig heb ik toen respijt gekregen, en een jaar uitstel gekregen van die dwangsom.”

“Maar dat lost het probleem op termijn niet op”, benadrukt Annemarie. “Je verschuift het probleem alleen maar, want ik sta nog steeds onder ontzettende stress. Intussen staat mijn leven compleet stil, ik kan nergens heen. Op alle terreinen heeft dit invloed: ik ben een ontzettend sociaal persoon, maar mijn sociale leven staat stil. Ik kan ’s avonds niet meer weg, vanwege mijn dochtertje. Natuurlijk ben ik blij met het uitstel, maar het is geen ‘sustainable solution’.”

“Elk jaar begint de hekserij vanuit de gemeente”

Op het vakantiepark waar zij woont, zijn meerdere ‘permanente bewoners’ die min of meer in hetzelfde schuitje zitten. Ze hebben steun aan elkaar, vertelt Annemarie. “Permanente bewoners kunnen elk moment worden weggejaagd door de gemeente. In september begint jaarlijks de heksenjacht, zoals wij dat noemen. Om tien uur ’s avonds kwamen boa’s langs om op de ramen te kloppen, om te kijken of ik thuis was. Het waren mannen, die bij mijn chaletje aanklopten. Ik werd daar zo bang van, ik was toen ook net mijn kind aan het voeden, en voelde mij heel kwetsbaar. Als ik meerdere keren thuis zou zijn, zouden ze mij betichten van permanente bewoning en zou ik een dwangsom krijgen.”

Ook andere permanente bewoners voelen constant die druk: via een groepsapp houden ze elkaar op de hoogte over de ‘heksenjacht’ vanuit de gemeente om hen weg te krijgen. “We appen dan: ‘ze komen vanuit de gemeente, doe je ramen maar dicht!’” Enerzijds heeft ze steun aan haar medebewoners – ze heeft fijne sociale contacten en als iemand ziek is, is er altijd wel iemand bereid om boodschappen te doen. “Toch voelt het soms heel eenzaam, omdat ik een van de weinigen ben met een kind. Ik heb mij nog nooit zo eenzaam gevoeld. Mensen zonder kinderen, snappen niet hoe isolerend het kan zijn om in zo’n vakantiepark te wonen.”

Ze voelt veel schaamte over haar situatie, daarom wil ze haar naam onder een schuilnaam doen. “Ik heb dit lange tijd toch wel voor mij houden. Maar toch vind ik het belangrijk hiermee naar buiten te treden. Mensen die geen huis hebben, blijven een soort van anoniem, ook vanuit schaamte. Ik krijg te maken met stigma’s die ik nog nooit eerder heb gehad. Ik heb een goede opleiding, ik heb nog nooit eerder in een uitkering gezeten en altijd gewerkt. Nu heb ik geen huis, geen man en ben ik bijna dakloos. Dan heb je voor de maatschappij gefaald. En het schrijnende is ook dat niemand jou ziet of hoort.”

Als ze haar verhaal vertelt, lopen de emoties soms hoog op bij Annemarie. “Ik ben bij twee sociale werkinstanties geweest die urgentie toewijzen. Maar dit is afgewezen. In een van de brieven stond: jij hebt ervoor gekozen het kind te behouden in jouw woonsituatie. Die brief kon ik haast niet lezen, het liefst had ik hem weggegooid. Als ik zoiets lees, schaam ik mij voor mijn eigen land. Wat doe ik hier nog? Ik voel me weggepest.”

Coronacrisis zorgde voor bewustwording

Voordat ze vertrok uit Nederland, om de wereld over te reizen, was ons land nog heel anders, vindt Annemarie. “Er was meer betrokkenheid, het was echt nog een sociaal land. Nu is het zo kil en individualistisch en zo gericht op het systeem, er is echt een crisis gaande in dit land.” Ze heeft alles in het werk gezet om woonruimte te vinden, van reageren op huurwoningen op Funda tot het wonen op een community in ruil voor kost en inwoning, maar zonder resultaat. “Voor sociale huur sta ik te kort ingeschreven, voor de privémarkt is mijn inkomen te laag. Verhuurders willen tegenwoordig een motivatie, ik heb veel gereageerd en heb goede referenties, maar dat maakt blijkbaar geen indruk meer. Ze vonden altijd wel een reden om mij af te wijzen, als was het maar omdat ik een huisdier – een kat – heb. Daar kun je op de privémarkt ook al niet mee aankomen.”

Haar toekomst ziet ze dan ook niet in Nederland, na zo’n 3,5 jaar dag in dag uit zoeken is de rek er wat Annemarie betreft volledig uit en ze ziet het politieke beleid ook niet op korte termijn veranderen. “Sowieso heb ik Nederland zien veranderen. Zoveel mensen zijn gericht op materie, met een eigen tuin, een mooie auto, meerdere keren per jaar op vakantie gaan. In Nederland wonen zoveel mensen in hun hoofd. Deze periode mij ook wel laten inzien, dat ik zo niet in het leven wil staan. Ik moet zelf in actie komen, in Nederland gebeurt dat toch nog niet.

Ik wil naar een betere plek, een eenvoudiger leven, waar kinderen nog gewoon buiten kunnen spelen en waar er meer contact is met de mensen om je heen. Nu richt ik mij op Portugal en Spanje, ik zie sowieso dat meer mensen daarheen gaan om uit het systeem te stappen. De coronacrisis liet mij ook zien van wat wij nu eigenlijk aan het doen zijn. Mensen zijn erg kritisch op  anderen  geworden, die sociale inslag van ‘leven en laten leven’, is er niet meer. Steeds meer zie ik in dat dit een ‘dead end road is’. Blijf je strijden als Don Quichot of ga je met de stroom mee? Die stroom stroomt wel ergens, maar niet hier.”

Binnenkort wil ze naar Portugal. “Het liefst schrijf ik een blog om ook andere single mama’s in te laten zien en inspireren. Dat het ook echt anders kan. Ondanks de uitdagingen en tegenslagen, blijf ik daarin geloven. Wij zijn niet gemaakt om in isolatie te leven, maar juist samen met anderen. It takes a village to raise a child.”

*om privacy redenen is de naam van Annemarie gefingeerd.