Ontslag twintig procent van alle rijksambtenaren. Wat betekent dat?

Op 22 juli 2024 verscheen er in Elsevier Weekblad nog een longread over het voorbeeld van Wassenaar als centrum voor asielopvang. Het uitgebreide artikel in het AD van 3 september 2024 schetst echter een beeld van een asielzoekerscentrum (azc) dat tot een maatschappelijke tijdbom is verworden die ieder moment kan afgaan. Wat gebeurt er allemaal in dit grote azc, dat midden in de Randstad is gelegen tussen woonwijken met welgestelde Nederlanders, waar geweld en verkrachtingen door minderjarige asielzoekers plaats zouden vinden en in eigendom is van een multimiljonair?

Burgemeester van Wassenaar over azc Duinrell

In februari dit jaar werd besloten dat de noodopvang voor asielzoekers – het bungalowpark binnen attractiepark Duinrell – omgezet zou worden tot een permanent azc. Aan dit besluit zou een groot draagvlak onder Wassenaars bevolking liggen aldus burgemeester Leendert de Lange.

Met ruim 26.000 inwoners is Wassenaar een kleine gemeente, maar toch vangt het dorp al jaren 930 asielzoekers in de winter op. De komende vijf jaar is de opvang er het hele jaar door. Burgemeester Leendert de Lange noemt Wassenaar een voorbeeld voor andere gemeenten.

De burgervader stipt tijdens een interview met Omroep West aan dat er een avond georganiseerd is voor buurtbewoners om de stemming onder de bevolking te peilen. “Daar kwam een handjevol mensen op af. Degene die er waren zeiden: ‘Kunnen we taallessen gaan geven?’ Dat is écht positief.”

Maar dat was in 2023. De tijden zijn sindsdien rap veranderd.

Aanranding en verkrachting, diefstal, dreigen met zelfmoord en geluidsoverlast

Een artikel in het AD van spreekt over “Vermeende aanranding en verkrachting, diefstal, dreigen met zelfmoord en geluidsoverlast.”

Het aantal gemelde incidenten bij de asielzoekers opvanglocatie in Duinrell is het dubbele van vorig jaar. Dat blijkt uit cijfers die de gemeente Wassenaar naar buiten heeft gebracht. De meldingen van aanranding en verkrachting door minderjarige asielzoekers worden nog door de politie onderzocht. “Mensen durven niet meer naar de Jumbo”, aldus het AD artikel.

Op de website van Sleutelstad vinden we de dramatische ontwikkelingen in cijfers van azc Duinrell terug: in heel 2023 werden er 153 incidenten geregistreerd, in de eerste helft van dit jaar ligt dit aantal al op 162 incidenten. Dat is dus meer dan een verdubbeling van de ellende in slechts één jaar tijd!

Wat zijn de oorzaken van deze geweldsexplosie in azc Duinrell?

De stijging is volgens het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) te verklaren doordat er strenger opgetreden wordt tegen incidenten en dat ze consequenter geregistreerd worden. Ook een hoge in- en uitstroom in het azc draagt volgens de vluchtelingenorganisatie bij aan de stijging.

Naast een asielzoekersopvang voor volwassenen is er op het terrein ook een opvang voor gevluchte alleenstaande jongeren. De cijfers zijn hier, in verhouding tot het aantal personen op de locatie, hoger. Onder de alleenstaande jongeren werd 95 keer een incident gemeld.

Verloedering van Wassenaar

Het rietgedekte ‘dorp’ van ruim 26.000 inwoners scoorde steevast top 10-noteringen in het EW-onderzoek Beste Gemeenten. Welvarend, groen, ruim: comfortabeler leefomgeving is schaars, zeker in Zuid-Holland. De gemiddelde WOZ-waarde is 750.000 euro.

Verschillende Wassenaarders die in de buurt van de opvanglocatie wonen, deden hun verhaal bij het AD. Een buurtbewoonster vreest met name voor de veiligheid van haar dochter. ,,Ze is 13 jaar en heeft blond haar. Dat trekt van alles aan. Dezelfde oudere man uit het azc valt haar vaak lastig en spreekt haar aan. Hij heeft haar nooit aangeraakt, maar ik vrees daar wel voor. Achter ons huis voetballen vaak jongeren die veel overlast veroorzaken, de hele buurt heeft er last van.”

Op de website van PowNed is te lezen dat er in juni een meisje is aangerand op weg van school naar huis. De politie deed niets met de aangifte en de ouders zijn ten einde raad over deze situatie. Ook gaat het op de school van het meisje – het Da Vinci College in Wassenaar – volledig mis door deze dreigingen, aldus PowNed.

De ontwikkelingen in Duinrell zijn dit jaar zodanig sterk geëscaleerd, dat de burgemeester op 29 augustus 2024 een brandbrief aan de gemeenteraad stuurde met daarin een analyse van de dramatische ontwikkelingen en een plan van aanpak om de geweldsspiraal te stoppen. De vraag is of deze maatregelen adequaat genoeg zijn.

Toename geweld en daling waarde koopwoningen

Azc Duinrell hoort met haar bijna 1.000 vluchtelingen tot de grootste azc’s in Nederland. De Universiteit Groningen deed onderzoek naar de waardedalingen van woningen in de buurt van asielzoekerscentra. Deze kunnen oplopen tot maar liefst 9 procent als het azc in een dunbevolkt gebied ligt. Bij een dichtbevolkt gebied zoals de Randstad kan dit dus nog veel verder oplopen.

In de directe woonomgeving van azc Duinrell, de buurt ‘Verspreide huizen Duinrell Wassenaarse Slag’, is de ontwikkeling meer dan dramatisch te noemen. Op de speciale webpagina over deze wijk van Huispedia lezen wij dat de huizenprijzen in deze prachtige villawijk van mei 2023 tot mei 2024 met 5,6 procent gedaald zijn, terwijl in heel Nederland de prijzen het afgelopen jaar met 11 procent stegen (CBS).

Bron: Huispedia

De oorzaak van de gedaalde prijzen kunnen direct gelinkt worden aan het exorbitant gestegen aantal geweldsdelicten in deze – naast het azc gelegen – villawijk. Dat aantal ligt maar liefst op 20 maal het gemiddelde in Nederland!

Bewoners zijn woedend op eigenaar van Duinrell

Het toegenomen geweld in de wijk, de onrust en de gedaalde woningwaardes zijn het gevolg van de hebzucht van de eigenaar van Duinrell, baron Philip van Zuylen van Nijevelt. Deze elitaire multimiljonair had zijn eigen omgeving moeten beschermen tegen een dergelijke teloorgang van de woonomgeving, het levensplezier en de woningwaarde van de bewoners van Verspreide huizen Duinrell Wassenaarse Slag, is de opvatting in de directe omgeving van het azc.

Ook voordat de bungalows van Duinrell tot een asielzoekerscentrum werden omgetoverd had de adellijke familie al regelmatig strijd met de Wassenaarse bevolking. Toen zowel de plannen van Duinrell om de achtbaan ‘Falcon’ te bouwen (2009) als het voornemen de achtbaan ‘Dragonfly’ te realiseren (2012), werden bekendgemaakt kwamen de buurtbewoners in opstand. Zo’n attractie zou veel te veel lawaai veroorzaken en het aantal bezoekers zou te groot worden. Er gingen zelfs stemmen op om het hele attractiepark uit Wassenaar te laten verdwijnen, aldus de Vereniging van Vrienden van Wassenaar.

Wordt vervolgd …

Met bovenstaande kop opent een hoofdartikel van het blad Binnenlands Bestuur op 27 augustus 2024. Kabinet-Rutte IV heeft in zijn laatste volle regeringsjaar 2023 een volledig uit de hand gelopen ambtelijk apparaat veroorzaakt. Een ontwikkeling die aan de explosies van ambtelijke kosten in de voormalige USSR doet denken. Wat zijn de oorzaken en consequenties van dit extreme wanbeleid van het laatste VVD-kabinet?

Kosten ambtenaren versus totale overheidsuitgaven

De kosten voor het ambtelijk apparaat van de overheid namen in 2023 met 9 procent toe tot 156,1 miljard euro. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. De ambtelijke kosten vormen ongeveer een derde van de totale jaarlijkse overheidsuitgaven. Vooral bij de rijksoverheid en gemeenten namen de apparaatskosten het meeste toe, aldus dit artikel.

De totale overheidsuitgaven bedroegen in 2023 461,2 miljard euro. De ambtelijke kosten, bestaande uit salarissen, organisatie-, huisvestings-, materieel-, en bijvoorbeeld automatiseringskosten, maken dus ruim een derde van het totaal aan overheidsuitgaven uit. Alleen al de salarissen stegen in 2023 met in totaal 6,8 miljard euro. Het gaat overigens om voorlopige cijfers van het CBS. Voorgaande jaren bleek de stijging uiteindelijk nog veel hoger.

Verhelderende clip van Kees van Kooten over hoe dit al 30 jaar kon bestaan.

Sociale uitkeringen ook gegroeid

Nog groter dan de kosten voor het ambtenarenapparaat zijn de uitgaven aan sociale uitkeringen. Dat zijn uitkeringen in geld of natura die bedoeld zijn om huishoudens financiële zekerheid te bieden tegen inkomsensrisico’s als ziekte, invaliditeit en arbeidsongeschiktheid. Ook huisvesting, onderwijs en zorguitgaven zoals uitkeringen via de Zorgverzekeringwet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz) worden tot de sociale uitkeringen gerekend.

De uitkeringslasten kwamen in 2023 uit op 218 miljard euro, ten opzichte van bijna 196 miljard euro in 2022. Dat staat in schril contrast met al die mooie verhalen over de Nederlandse economie en hoe geweldig het met onze werkgelegenheid zou zijn gesteld.

Cijfers vertellen de waarheid, ordinaire pr-berichten niet.

Minder subsidies uitgekeerd

Niet alle overheidsuitgaven namen in 2023 toe. Zo daalde het bedrag aan uitgekeerde subsidies, van 19,2 miljard euro in 2022 naar 18 miljard euro in 2023. Dat komt onder andere door het eindigen van corona gerelateerde maatregelen.

De overheidsschuld liep in 2023 met één miljard euro op tot 481,5 miljard euro. Hiermee groeit de schuld veel minder hard dan in het laatste coronajaar, toen deze met 30,8 miljard euro toenam.

Een verwoestende trend die door de kabinetten Rutte werd voortgezet

Een CBS-rapport geeft aan dat het reëel besteedbare inkomen van de gemiddelde Nederlander al meer dan 15 jaar nauwelijks tot niet is gestegen, ondanks een gegroeide economie:

“Het meest in het oog springt de stagnatie van het beschikbaar inkomen van de gemiddelde Nederlander in de eerste vijftien jaar van de huidige eeuw. Tussen 2001 en 2015 nam het gemiddelde inkomen per Nederlander 0,1 procent toe. In dezelfde periode steeg het bbp per inwoner met 10 procent.”

Laat dit even op je inwerken!

Dit zijn fors negatieve ontwikkelingen voor alle Nederlanders die ‘toevallig’ parallel lopen met de introductie van de euro (2001) en de uitbreiding van de Europese Unie met tien lidstaten in 2004.

Bezuinigingsplannen van de nieuwe regering

De volstrekt uit de hand gelopen overheidsuitgaven onder Rutte zijn leiding moet worden teruggedraaid, aldus de plannen van de nieuwe regering.

Eén op de vijf rijksambtenaren moet de overheid verlaten. Dat staat in de budgettaire bijlage van het hoofdlijnenakkoord dat de vier regeringspartijen medio mei 2024 sloten. Vanaf 1 januari 2026 gaat ook een nullijn gelden voor rijksambtenaren én politieke ambtsdragers voor één jaar. De nullijn moet de loonontwikkeling van rijksambtenaren matigen.

De partijen schrijven in het hoofdlijnenakkoord dat de groei van het aantal ambtenaren en de inzet van consultants bij (kern-)departementen van de afgelopen jaren ‘meer dan teruggedraaid’ wordt. De bezuiniging moet structureel 1 miljard euro opleveren. Deze ‘taakstelling’ moet wel worden gekoppeld aan het verminderen van regels en administratieve lasten voor de samenleving en de uitvoering.

Groeiende spanningen binnen de ambtenarij

Het terugdraaien van de ongezonde ontwikkelingen met betrekking tot de groei van het ambtenarenapparaat, gaat in de naaste toekomst spanningen opleveren, mede omdat een aanzienlijk deel van die explosieve groei van het ambtenarenapparaat het gevolg is van een explosief toegenomen EU-wetgeving op het gebied van milieu en CO2-reductie.

Twan Houben schreef hier al eerder het volgende over:

“In algemene zin is die uitbreiding (van het ambtenarenapparaat) noodzakelijk gebleken door de enorme toevloed aan wet- en regelgeving vanuit de EU sinds het aantreden van Ursula von der Leyen in 2019. Het UWV schrijft hierover: ‘Door ontwikkelingen als de energietransitie en klimaatverandering hebben gemeenten, provincies en waterschappen er veel werk bij gekregen’.”

Het nieuwe kabinet heeft veel werk te doen – met name in het terugdraaien van problemen die eerder veroorzaakt werden door één van de vier huidige regeringspartijen; de VVD van mevrouw Yeşilgöz.

Samen met ons impact maken? Dat kan! Of het nu gaat om een kleine eenmalige donatie of een maandelijkse donatie, wij zijn jullie dankbaar voor elke donatie! Doneren kan hier.

Er is iets heel vreemds aan de hand op de Nederlandse woningmarkt. Volgens de op 22 augustus 2024 gepubliceerde CBS-gegevens zijn Nederlandse koopwoningen met 11 procent gestegen in amper een jaar tijd en met fors gestegen hypotheekrentes. In de rest van het eurogebied daalden de prijzen. In Duitsland zelfs met -/- 8 procent! Wat is er in Nederland aan de hand?

De Nederlandse markt voor koopwoningen

In juli 2024 waren de prijzen van bestaande koopwoningen gemiddeld 10,6 procent hoger dan in juli 2023, aldus het CBS. Ten opzichte van juni 2024 stegen de prijzen in juli met 1,4 procent. Dat is de grootste maandelijkse stijging in bijna twee jaar! Ten opzichte van mei 2024 stegen de prijzen in juni met 1,3 procent. Het gaat ongelooflijk hard. Deze prijsontwikkelingen zijn gebaseerd op de prijsindex van bestaande particuliere koopwoningen in Nederland van het CBS en het Kadaster.

De prijzen van bestaande koopwoningen bereikten eerder in juli 2022 een piek. Daarna sloeg de trend om en daalde de prijsindex enige tijd door de hogere rente. Sinds juni 2023 stijgen de prijzen van koopwoningen echter weer.

Deze ontwikkeling is uiterst merkwaardig als je de ontwikkelingen van de hypotheekrente bekijkt; deze stegen immers alleen maar sinds 2021 en staan momenteel op zo’n 3,7 procent bij tien jaar vast.

Probeer dit maar eens te begrijpen; 11 procent prijsstijging voor bestaande woningen bij een rente die driemaal zo hoog is dan drie jaar geleden!

De situatie in het eurogebied

Volgens het statistiekbureau Eurostat zijn de huizenprijzen in het eurogebied met -/- 0,4 procent gedaald ten opzichte van een jaar geleden. Wat een verschil met Nederland!

Dit CBS-rapport (28 mei 2024) verklaart Nederland een van de allerduurste lidstaten in het eurogebied als het om koopprijzen van woningen gaat. Hierbij keek het CBS niet naar de absolute prijzen voor een koopwoning, maar naar het gedeelte van een inkomen dat aan wonen wordt uitgegeven.

In een land als Bulgarije, waar de prijzen van koopwoningen een fractie van die in Nederland zijn, kan je dus toch nog als Bulgaar duurder uit zijn dan in ons land omdat je nettoloon een schijntje is van het Nederlandse equivalent.

Als je naar de verhouding tussen netto-inkomsten en woonlasten kijkt, dan blijkt een straatarme EU-lidstaat als Griekenland relatief de duurste in de EU te zijn qua woonlasten.

De situatie in Duitsland als vergelijk

In Duitsland zijn de koopprijzen van huizen sinds 2023 (net als in de meeste EU-lidstaten) fors aan het dalen als gevolg van de gestegen rente. In de jaren 2021 en 2022 stegen daar de prijzen nog behoorlijk. Zie onderstaande grafiek:

In het Duitse buitengebied, ongeveer 50 kilometer over de grens van Nederland, koop je nog een prachtige villa voor 299.000 euro, zoals deze:

(foto: Funda.nl)

Probeer dat maar eens in ons land!

De EU, stikstof en immigratie als slopers van de Nederlandse huizenmarkt

Als je je afvraagt hoe het in vredesnaam mogelijk is dat je in ons land 11 procent meer betaalt voor een woning dan een jaar geleden, terwijl de gemiddelde prijsontwikkeling in de eurozone 0,4 procent is, kom je bij de Europese Unie uit.

Boosdoener is de nieuwbouw, die ver achterblijft bij wat de Nederlandse markt eigenlijk nodig heeft en wat je in de rest van de EU ziet gebeuren. Om diverse redenen, maar vooral door de Europese stikstofnormering voor Nederland, worden er te weinig bouwvergunningen afgegeven, aldus beleggingssite Morningstar. Daar komt nog bij dat een aantal jaar geleden de bouwsector, ook vanwege de stikstofdiscussie, in zodanige crisis verkeerde dat veel bedrijven destijds mensen hebben ontslagen en daardoor structureel gekrompen zijn. Snel meer bouwen is ook om die reden niet mogelijk.

Kortom: door de stikstofwetgeving is het aantal afgegeven nieuwbouwvergunningen gedaald waardoor er te weinig nieuwe woningen aan de woningvoorraad werd toegevoegd. Een probleem dat andere EU-lidstaten niet, of nauwelijks kennen. Daarnaast is het extreem hoge aantal asielaanvragen in Nederland medeoorzaak van het tekort aan woningen waardoor de prijzen omhoogvliegen, aldus een onderzoek dat in 2023 door minister Hugo de Jonge aan de Tweede kamer werd gepresenteerd.

Het CBS besteedde een aparte publicatie aan de dramatische ontwikkelingen omtrent nieuwbouw in Nederland. Grafisch ziet dat er zo uit:

Kortom: de EU is ook hier weer een showstopper voor de ontwikkeling van ons land, zoals op de meeste financiële of economische terreinen.

De EU moet op korte termijn drastisch hervormen en meer bij de Europese economische realiteit aansluiten voordat heel Europa een tweede wereldregio wordt.