Het vele fakenieuws over de economie heeft een reden

Binnen de redactie van Indepen is besloten om maandelijks een update te maken over de Nederlandse economie in de tweede week van iedere maand. In deze updates zullen een paar vaste rubrieken voorkomen zoals inflatiecijfers, arbeidsmarkt, consumenten- en producentenvertrouwen. Daarnaast worden de belangrijkste economische nieuwtjes van de afgelopen maand gedeeld. Met dit maandbericht, beoogt Indepen een zeer compacte maandelijkse berichtgeving te verzorgen die snel duidelijkheid biedt over waar ons land staat.

Inflatie behoort nog steeds tot de hoogste in de EU

De Nederlandse inflatie over september bleef volgens het CBS steken op 3,5 procent. De prijsontwikkeling van motorbrandstoffen zorgde voor een lichte daling van de inflatie. De prijzen van motorbrandstoffen waren in september 11,3 procent lager dan een jaar eerder.

De prijsontwikkeling van kleding had daarentegen een opwaarts effect op de ontwikkeling van de inflatie. Kleding was in september 2,1 procent duurder dan in dezelfde maand vorig jaar. Ook voedingsmiddelen werden met name weer duurder in september.

Bron: CBS

Het CBS publiceert twee verschillende cijfers voor inflatie: één op basis van de consumentenprijsindex (CPI) en één op basis van de Europees geharmoniseerde consumentenprijsindex (HICP). Consumentengoederen en -diensten in Nederland waren volgens de HICP in september 3,3 procent duurder dan in dezelfde maand vorig jaar.

De inflatie in de eurozone daalde van 2,2 procent in augustus naar 1,8 procent in september. De Nederlandse inflatie is dus bijna tweemaal het Europese gemiddelde! Dat komt vooral door de verhogingen van kosten voor woninghuur en accijns op tabaksproducten.

Arbeidsmarkt minder gespannen

Uit de meest recente gegevens over de arbeidsmarkt blijkt dat:

• Het aantal vacatures in het tweede kwartaal van 2024 afnam met 10.000.
• Het aantal werklozen daalde licht, met 3.000. De arbeidsmarkt werd hierdoor iets minder krap.
• Met 108 vacatures per 100 werklozen is de spanning echter nog steeds te hoog.
• Op het dieptepunt van de vorige crisis – 2013 – waren er slechts 12 vacatures per 100 werklozen ter vergelijking met de huidige situatie (108 per 100).
• Ook al zou zich een crisis aandienen, dan zal de werkgelegenheid voorlopig nog gezond blijven.

Bron: CBS

Consumentenvertrouwen structureel te laag

Volgens de laatste CBS-gegevens is het consumentenvertrouwen ietsje toegenomen in september, maar ligt met -21 onder het gemiddelde over de afgelopen twintig jaar (-10). Het vertrouwen bereikte in januari 2000 de hoogste stand ooit (36).

De koopbereidheid kwam in september uit op -11 tegen -13 in augustus. Het oordeel over de financiële situatie in de afgelopen twaalf maanden was ook iets minder negatief.

Helaas komt het CBS niet met verklaringen over de redenen dat het consumentenvertrouwen zo laag ligt, terwijl de werkgelegenheid super is in ons land. Ik vermoed dat veel mensen onzeker zijn over de toekomst door oorlogsdreigingen en toename van maatschappelijke onrust door falende politici.

Producentenvertrouwen structureel te laag

Het producentenvertrouwen in de industrie verbetert een fractie in september. Structureel is dat vertrouwen echter al vanaf 2022 te laag, zoals uit onderstaande grafiek blijkt. Vanaf april 2023 onder de 0-lijn:

Bron: CBS

De meeste producenten vinden hun orderportefeuille voor de komende drie maanden te klein. Dat moet voor het einde van dit jaar een verder drukkend effect op de arbeidsmarkt hebben.

De feitelijke productie van de Nederlandse industrie loopt al meer dan een jaar maandelijks terug. Dat zal te maken hebben met de hogere energieprijzen sinds de boycot van Rusland in 2022 en de toegenomen EU regeldruk inzake CO2-reductie en ESG-wetgeving. Dit heeft ook negatieve effecten op de Duitse economie waar Nederland weer voor 20 procent van afhankelijk is.

Economische groei Nederland

Het tweede kwartaal van dit jaar liet voor het eerst sinds juni 2022 weer een bescheiden groei van 1 procent zien. In de tussenliggende periode kende ons land voornamelijk krimp tussen de 0 en 0,4 procent per maand. Ons land zat formeel bijna heel 2023 in een recessie met negatieve groei vanaf het tweede tot en met het vierde kwartaal van vorig jaar:

Bron: CBS

Voor heel 2024 verwacht De Nederlandsche Bank een groei van 0,5 procent. De EU als geheel verwacht een groei die het dubbele is van Nederland, namelijk 1 procent.

Wat denk jij; doen we het goed in Nederland?

Met een inflatie die op het dubbele niveau van de EU zit en een groei voor 2024 die op de helft van het EU gemiddelde zit, staan we er niet super voor. Dat gevoel zie ik ook weer terug bij het vertrouwen dat consumenten en producenten hebben.

Op zoek naar verklaringen waarom ons land achterblijft bij de rest van de EU, kom ik op zaken als de fors teruggelopen arbeidsproductiviteit in ons land. Een mogelijke andere verklaring voor de achteruitgang van Nederland is de schrikbarende terugval in de kwaliteit van ons onderwijs, wat hier na te lezen is. Die achteruitgang heeft volgens de OESO weer te maken met het hoge aandeel buitenlandse studenten in ons onderwijs, maar dat is voor een andere keer.

Volgende maand een nieuwe update!

Samen met ons impact maken? Dat kan! Of het nu gaat om een kleine eenmalige donatie of een maandelijkse donatie, wij zijn jullie dankbaar voor elke donatie! Doneren kan hier.

Wie maken deel uit van de elite in de VS die – vaak achter de schermen – bepaalt wat de president van de VS al dan niet uitvoert, hoe dat uitgevoerd wordt, wie daaraan meewerken en met welke effecten. Wat voor uitwerking heeft deze elite en diens plannen op de EU? Dit deel gaat onder andere over mensen als Bill Gates en Jef Bezos, de multimiljardairs die, vooral via ‘liefdadigheid’, grote invloed op de samenleving uitoefenen. Niet te verwarren met CEO’s van multinationals die we vorige keer hebben besproken.

Omvang van de groep miljardairs

De ongeveer 800 Amerikaanse miljardairs zijn gezamenlijk een recordbedrag van 6 biljoen dollar waard op 11 juli 2024, aldus Forbes Analytics en opgesteld voor Americans for Tax Fairness (ATF). De top 20 rijksten zijn hier te vinden. Het betreft het meeste geld dat tot op heden ooit door de ultrarijken van het land is verzameld, en negen keer meer dan de miljardairsklasse in het jaar 2000 groot was.

Zo’n vernegenvoudiging van de rijksten in de VS in 24 jaar verklaart ook meteen waarom deze groep – als separate elite klasse – grotendeels de huidige wereldagenda bepaalt, inclusief de afbraak van democratieën en verzorgingsstaten overal in het Westen. Daar kom ik nog uitgebreid op terug.

De top 5 voor 2024 ziet er als volgt uit:

1. Elon Musk (258 miljard dollar – Tesla)
2. Jef Bezos (216 miljard dollar – Amazon)
3. Mark Zuckerberg (187 miljard dollar – Facebook))
4. Larry Ellison (176 miljard dollar – Oracle)
5. Larry Page (157 miljard dollar – Google)

Tijdens de regeerperiode van Trump, is het vermogen van Amerikaanse miljardairs meer dan verdubbeld, met meer dan 3,1 biljoen dollar. Dit als gevolg van nieuwe belastingwetgeving van Trump in 2017. Deze is voornamelijk gunstig voor de superrijken, als Elon Musk, aldus Americans for Tax Fairness. De aanpassing van deze Trump-wet, blijkt de Amerikaanse schatkist maar liefst 2 biljoen dollar te kosten, en ten laste te komen van de armste Amerikanen.

Trump is de grootste oorzaak van de gegroeide kloof tussen arm en rijk in de VS, in tegenstelling tot zijn beloftes aan de ‘werkende klasse’ tijdens de verkiezingsstrijd van 2016.

Vanaf 2018 – het jaar dat de belastingreductie voor de rijken in werking trad – zie je de nationale schuld van de VS exploderen. Een schuld die door Amerikaanse burgers terugbetaald moet worden.

Lockdowns hadden een nucleair effect op de rijkdom van miljardairs

Al op 25 maart 2020 – 14 dagen na het uitroepen van de pandemie – verklaarde Bill Gates in een interview dat snelle en diepe lockdowns de enige uitweg voor de pandemie waren zolang er geen effectief vaccin zou bestaan.

In de coronajaren 2020-2021 verdubbelden de 10 rijkste mensen ter wereld hun vermogen van 700 miljard dollar, naar 1,5 biljoen dollar, aldus een rapport van Oxfam. Een belangrijk deel van die explosieve vermogensgroei was het gevolg van lockdowns waardoor grote delen van de wereldbevolking thuis kwamen te zitten en de mondiale economie zich online afspeelde. Meer Netflix kijken, online kopen bij Amazon en meer nieuwe laptops en smartphones kopen was het gevolg.

In diezelfde twee coronajaren, zag 99 procent van de wereldbevolking hun inkomen achteruitgaan en kwamen er 160 miljoen mensen onder de armoedegrens bij, aldus Oxfam. Corona was een ramp voor de wereld en een zegen voor de circa 1.000 allerrijksten van de planeet.

Wetgeving door de elite en voor de elite

Een aanzienlijke rol bij het aansturen van de Amerikaanse politiek door de elite van miljardairs vormt de American Legislative Exchange Council (ALEC), aldus professor Gautney. Deze club bestaat uit een combinatie van miljardairs, CEO’s van multinationals en landelijk actieve politici. De belangrijkste activiteit van ALEC is het ontwerpen van wetgeving die de belangen van de superrijken en Amerikaanse multinationals steunen.

Fiscale wetgeving bepaalt het grootste deel waarmee ALEC zich bezighoudt. Deze wordt vaak simultaan ontwikkeld met de inzet van een uitgebreid lobby netwerk dat desbetreffende (concept) wetten ondersteunt.

De gebroeders Koch

Speciale aandacht wordt in het boek The New Power Elite van professor Heather Gautney besteed aan miljardairs die al jaren actief de Amerikaanse politiek en wetgeving bewerken. Een goed voorbeeld daarvan zijn de gebroeders Koch van Koch Industries. Dit is het tweede grootste familiebedrijf in de VS met 115 miljard dollar omzet en 100.000 werknemers wereldwijd.

De gebroeders Koch worden door professor Heather Gautney Amerikaanse oligarchen genoemd omdat zij, naast hun vele miljarden privébezit en invloed op Amerikaanse presidentsverkiezingen (Trump) ook talloze ngo’s op hebben gezet die dagelijks ingrijpen op het leven van Amerikaanse burgers. Die ngo’s houden zich onder andere bezig met:

• Onderwijsprogramma’s (Charles Koch Institute)
• Financieren van salarissen op hbo’s en universiteiten (Charles Koch Foundation)
• Wetenschappelijk en medisch onderzoek (David H. Koch Charitable Foundation)
• Inclusiviteit en diversiteitsprogramma’s (Fred C. and Mary R. Koch Foundation)
• Milieuonderzoek gericht op ontkrachten van klimaatveranderingen (Charles G. Koch Charitable Foundation)

Via bovengenoemde stichtingen en activiteiten beïnvloeden en bepalen zij veel van de politieke agenda van de Republikeinen in de VS.

Michael Bloomberg en Bill Gates

Oud-burgemeester van New York, mediamagnaat, politicus en multimiljardair Michael Bloomberg (Democraten) financiert en herstructureert het basisonderwijs in de VS met zijn Bloomberg Philantropies.

Bloomberg werkt vaak samen met Bill Gates zijn stichting. Hun doel hierbij is om de Amerikaanse jeugd in hun eerste – vormende – jaren al te overtuigen van de normen en waarden van democratische politici als Joe Biden, Kamala Harris, de Obama’s en de Clintons.

Steeds meer monopolies leiden tot autoritaire politieke structuren

Het boek wijst op een aantal trends die de hedendaagse westerse politiek steeds meer autoritair en antidemocratisch maken. Het zijn trends die de elite van de miljardairs veel meer macht over de huidige politiek en politici geven:

• Een kleinere concentratie van 800 miljardairs heeft de vroeger grotere en versplinterde groep van miljonairs vervangen als politiek machtscentrum.
• De meeste economische en politieke macht in de VS raakte (vooral post-corona) geconcentreerd bij een handjevol technologiebedrijven (Meta, Amazon, Apple, Alphabet en Microsoft).
• Door een enorme overnamegolf in de bankensector, is het aantal banken in de VS teruggebracht tot 30 procent van het aantal in de jaren ’90 van de vorige eeuw. De huidige concentratie van ‘too big to fail’-banken heeft de financieel-politieke macht in de VS weten te consolideren.

Het volgende deel – IV – gaat over een kleinere groep: de militaire elite. Deze is verantwoordelijk voor de meeste oorlogen die de VS heeft gevoerd en voor de productie van wapentuig.

Volgens het Duitse ‘ifo Institut’ draait de Duitse economie al meer dan twee jaar ondermaats en zal dat nog jarenlang doorgaan met het huidige EU-beleid inzake CO2-reductie en sancties tegen Rusland. De grootste autofabrikant Volkswagen gaat mogelijk 15.000 werknemers ontslaan. Hoe erg is het in Duitsland en wat voor gevolgen heeft dat voor Nederland?

Duitsland in recessie door CO2-politiek van de EU

Duitsland was decennialang de ‘motor van de EU’ met de relatief grootste groei van het bnp en de sterkste munt, toen het nog de Duitse mark voerde in plaats van de euro. Die Europese superstatus kwam niet alleen door de hoge productiviteit van zijn bevolking, maar ook doordat een groot deel van de economie op industriële productie was gebaseerd. Duitsland was niet – zoals de rest van de EU – in de fabel van de diensteneconomie getrapt.

Vele onderzoeken van de laatste jaren, waaronder aan de Harvard Universiteit tonen aan dat de economieën van landen met een substantiële industriële sector het snelst groeien op terreinen als innovatie, productiviteit en het toevoegen van waarde aan grondstoffen. Naast Duitsland is China daar het beste voorbeeld van.

Duitsland had dus een economie waarin de balans tussen industriële productie, innovatie, productontwikkeling en diensten behoorlijk optimaal genoemd kan worden. Dat ging uitstekend zolang het land over voordelige energie uit Rusland kon beschikken en zolang de discussie over en kosten van CO2-productie niet te hoog opliepen.

De gedwongen ombouw naar een klimaatneutrale industrie staat bovenaan de lijst van structurele oorzaken dat Duitsland in economisch verval is geraakt, aldus de nationale staatszender Deutschlandfunk.

Hoe erg is het in Duitsland?

Volgens dit artikel in het vakblad Beleggersbelangen zit de Duitse economie voor het tweede jaar in een recessie en is de kans groot dat daardoor de hele EU meegesleurd wordt in haar val.

Aanvankelijk hadden de beursanalisten nog op een opleving gerekend door herstellende consumentenbestedingen, maar die hoop is onlangs vervlogen. De Duitse consument zit krapper bij kas dan vóór de coronapandemie en de werkloosheid loopt in Duitsland snel op. Het Amerikaanse zakenblad Fortune schreef op 17 september 2024 dat de Volkswagen ongeveer 15.000 arbeidsplaatsen gaat schrappen en fabrieken in Duitsland zal sluiten.

Het Duitse Handelsblatt meldt dat het aantal faillissementen in Duitsland in de eerste helft van 2024 met 41 procent gestegen is ten opzichte van 2023. In de eerste zes maanden van 2024 hebben 162 bedrijven met een omzet van meer dan 10 miljoen euro faillissement aangevraagd.

Het Duitse ‘ifo Institut‘ voor economisch onderzoek bracht begin september 2024 zijn herfstprognose voor Duitsland tot eind 2024 uit, en schrijft: “De economische productie kromp in het tweede kwartaal van 2024 met 0,1 procent, na een stijging met 0,2 procent aan het begin van het jaar.”

Ifo Institut verwacht een groei van het bruto binnenlands product van 0,0 procent voor 2024, 0,9 procent voor 2025, en 1,5 procent voor 2026, zoals hieronder te zien is:

Als dé grote nummer één oorzaak voor de economische malaise in Duitsland voert ook ifo Institut de dwang van de EU tot CO2-reductie aan. Die dwang is onder te veel tijdsdruk (2030) te hoog voor Duitsland om zich tijdig aan te kunnen passen. Het land heeft meer tijd nodig om aan de EU-eisen te kunnen voldoen.

De EU sloopt derhalve de Duitse economie en welvaart; het tegenovergestelde van de oorspronkelijke doelstellingen. Aan het einde van 2024 verwacht Duitsland circa 2,8 miljoen werklozen te hebben, wat neerkomt op 6 procent van de beroepsbevolking.

Wat doet de Duitse recessie met ons land?

Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland lezen we:

• Duitsland is voor Nederland de belangrijkste exportbestemming voor goederen en diensten.
• Nederland is voor Duitsland na China, de belangrijkste leverancier van goederen.

Duitsland is dus de eerste en de grootste handelspartner van ons land. In onderstaande grafiek zie je hoe groot. Op het hoogtepunt van de afgelopen 10 jaar – 2022 – exporteerde ons land voor maar liefst 187 miljard euro naar Duitsland (bovenste gele lijn). Vanaf 2023 is een duidelijke daling te zien.

In 2022 had de totale Nederlandse economie een omvang van 949 miljard euro. Duitsland maakte daar dus maar liefst 20 procent van uit! Als de Duitse economie krimpt vanwege EU- beleid, dan gaat Nederland mee het dal in.

Nederlandse en Duitse economie trekken al decennia samen op

In de tijd dat er nog geen euro bestond, was de Nederlandse gulden gekoppeld aan de Duitse mark omdat de economieën van beide landen gelijk op trokken. Dat is nog steeds zo als je recente cijfers van het CBS erbij haalt, maar dan helaas in de negatieve zin.

In onderstaande grafiek zie je de beschamende ontwikkeling van drie van de vroeger grootste economieën van Europa. De top drie van slechtst presterende EU-landen 2023:

• Duitsland met -/- 0,3 procent
• Nederland en het VK, ieder met een magere + 0,1 procent

Wanneer gaan politici van Nederland en Duitsland inzien dat de EU een weg naar de hel plaveit voor de voormalig meest economisch succesvolle twee EU-lidstaten? Dit kan zo niet doorgaan!