Nederland koploper in aantal faillissementen

De inflatie over september is – volgens de eerste raming van het CBS – slechts 0,2 procent!! Fantastisch succes van het ECB beleid toch?. Het ongelooflijke nieuws kan je hier zelf nalezen. Maar hier klopt helaas geen biet van.

De snelle raming van het CBS

Bij de snelle raming was de inflatie in september 0,2 procent, meldt het CBS. Deze snelle raming is berekend op basis van nog onvolledige brongegevens. In augustus waren consumentengoederen en -diensten 3,0 procent duurder dan een jaar eerder. De inflatie wordt elke maand gemeten als de ontwikkeling van de consumentenprijsindex (CPI) ten opzichte van dezelfde maand in het voorgaande jaar.

De CPI geeft daarnaast ook inzicht in de prijsontwikkeling ten opzichte van een maand eerder. Volgens de snelle raming daalden de prijzen voor consumenten in september 2023 met 0,4 procent ten opzichte van augustus 2023. De definitieve cijfers van de CPI over september worden op 10 oktober gepubliceerd.

Inflatie per productgroep

Bij de snelle raming maakt het CBS naast het inflatiecijfer ook de prijsontwikkeling van een aantal productgroepen bekend. Deze productgroepen zijn samentellingen van bestedingscategorieën op een bepaald thema, zoals alle diensten. Op 10 oktober wordt van alle categorieën in de CPI de prijsontwikkeling gepubliceerd.

Uit die berekeningen voor september zou blijken dat de prijzen voor energie (benzine, diesel, gas en elektriciteit) in totaal met bijna 40 procent gedaald zouden zijn. Herkenbaar? Voor geen enkele Nederlander vermoed ik.

Grote invloed prijsontwikkeling energie op inflatie?

Het CBS stelt in het persbericht van 29 september; “De prijsontwikkeling van energie heeft al geruime tijd een grote invloed op het verloop van de inflatie. Dit komt met name door de hoge prijzen vorig jaar. In de tweede helft van 2022 namen de energieprijzen in de CPI fors toe. Mede daardoor werd er in die periode een hele hoge inflatie gemeten. De prijzen van energie in de CPI zijn nu een stuk lager dan in 2022. Omdat de inflatie wordt gemeten als de ontwikkeling van de prijzen ten opzichte van dezelfde maand in het voorgaande jaar, valt de inflatie nu lager uit.”

Einde citaat.

Datzelfde CBS beweert het tegenovergestelde over de energieprijzen in een artikel van 20 juli dit jaar. Daarin staat het volgende te lezen: ”Met de prijzen van juni 2023 gemeten ligt de energierekening 630 euro hoger dan een jaar eerder in juni 2022. De prijsstijgingen kwamen vooral door hogere belastingen.”

Einde citaat.

In juli dit jaar beweert het CBS dus dat de prijzen van energie een stuk hoger liggen dan in juni 2022 (630 euro per huishouden) om dan in september dit jaar het tegenovergestelde te beweren; de prijzen zijn nu een stuk lager.

Bekijk onderstaande tabel van het CBS uit juli dit jaar maar eens; vanaf januari 2023 zie je gemiddelde energiekosten per huishouden, per maand die 40 procent hoger liggen dan in 2022. En in september wordt het tegenovergestelde beweerd; 40 procent lagere energiekosten dit jaar. Beste CBS: hier is geen touw meer aan vast te knopen!

RABObank was de eerste die aan de bel trok

Analisten van de Rabobank voorspelden op 31 augustus dit jaar al dat de nieuwe CBS inflatieberekening voor september op ca. 0,8 procent uit zou komen. Maar het CBS maakt het zelf nog veel bonter: 0,2 procent! Volgens dezelfde Rabo analyse zou de inflatie voor september rond de 9,2 procent moeten liggen en dus geen 0,2 procent.

Het officiële CBS inflatiecijfer van september maskeert daarmee de daadwerkelijke inflatie die de gemiddelde Nederlander nog steeds zal ervaren. Zeker na de heftige stijgingen van brandstofprijzen aan de pomp tweede helft september.

Als de feitelijke inflatie rond de 46 keer zo hoog ligt (Rabo calculaties voor september) dan de door het CBS gerapporteerde cijfer, dan hebben we te maken met een extreem voorbeeld van desinformatie vanuit een belangrijke overheidsbron.

Desinformatie, misinformatie en fake news kunnen tot foute beslissingen leiden. Foute financiële beslissingen in dit geval. Immers, bij een inflatie van 0,2 procent gaat iedereen weer lekker sparen om tussen de 1,25 en 2 procent rente te ontvangen. Maar als de feitelijke inflatie rond de 9 procent  (Rabo calculatie voor september) zou liggen, ga je als de duvel edelmetalen aankopen!

Wie draait er straks weer op voor de schade die voortvloeit uit deze desinformatie? Juist, de Nederlandse burger. Een overheid die andermaal niet meer te vertrouwen is. Wat moet er veel puin geruimd worden door een nieuw kabinet. Bijna onvoorstelbaar.

Het CBS meldt op 12 september dat de inflatie over augustus op 3 procent uitkomt, een stuk lager dan vorig jaar en in de eerste maanden van 2023. Deze lagere cijfers zijn gebaseerd op een nieuwe berekeningsmethode die het CBS recentelijk is gaan hanteren. Analisten van de Rabobank wijzen erop dat volgens die nieuwe CBS-methode inflatiecijfers worden gepresenteerd die niet aansluiten bij de feitelijke ervaringen die Nederlanders met prijsstijgingen hebben. Dat kan behoorlijke negatieve gevolgen hebben voor financiële beslissingen. Wanneer gaat het CBS deze verwarring oplossen? 

De inflatie in Nederland houdt de gemoederen bezig. Vorig jaar bedroeg die inflatie in Nederland volgens het CBS maar liefst 11,6 procent, fors hoger dan het gemiddelde in de EU van 9,2 procent. Voor 2023 was er echter relatief goed nieuws: dit jaar zouden we op 4,8 procent uitkomen, lager dan het EU-gemiddelde, aldus het CBS. In september en oktober voorzien de analisten van de Rabobank dat de inflatie (volgens die nieuwe CBS-methode) naar de 0,8 procent (jaar op jaar) gaat. Maar dat strookt niet met de realiteit volgens de Rabobank.

De nieuwe CBS-methode zorgt voor verwarring met inflatiecijfers uit het verleden

Waarom heeft het CBS een nieuwe berekeningsmethode nodig? In de oude methodiek ging het CBS ervan uit dat ieder huishouden een variabel energiecontract heeft dat maandelijks werd vernieuwd. Met huishoudens die hun energietarieven langere tijd hadden vastgezet hield het CBS (abusievelijk) dus geen rekening. Juist deze huishoudens merkten langere tijd niets van de hogere energieprijzen door hun vaste contracten. In de nieuwe methode heeft het CBS wél de vaste contracten verwerkt.

Dat heeft nogal wat gevolgen. Wat blijkt is dat het CBS hierdoor de inflatiecijfers tot en met mei dit jaar aanmerkelijk te hoog heeft ingeschat. Dat is het goede nieuws. Het slechte nieuws is dat het CBS de huidige en toekomstige inflatie te laag weergeeft. Het is dus de aanname dat iedere Nederlander een variabel contract zou hebben, die voor deze vertekening heeft gezorgd.

Onderstaande tabel van Rabobank geeft aan uit welke onderdelen de inflatie in 2022 en 2023 is opgebouwd. Daarbij is de oude CBS-methode tot en met mei dit jaar gebruikt en de nieuwe methode vanaf juni dit jaar.

Volgens de nieuwe methode zou de inflatie in 2022 niet gemiddeld 11,6 procent zijn geweest, maar ‘slechts’ 7,3 procent, meldt de Rabobank in de analyse van 31 augustus jl.. En in 2023 zouden we niet op een gemiddeld inflatiecijfer van 4,8 procent uitkomen, maar op bijna het dubbele: 9,4 procent, volgens hetzelfde Rabo-rapport. In plaats van een afnemende inflatie, hebben we in ons land dus met een zeer forse toename van de inflatie in 2023 te maken!

Waarom corrigeert het CBS de onjuiste cijfers uit het verleden niet?

Een belangrijke reden waarom het CBS de reeds eerder gepubliceerde inflatiecijfers (tot en met mei 2023) niet heeft herzien, is dat de consumentenprijsindex wordt gebruikt om bijvoorbeeld huurcontracten, premies en andere tarieven te indexeren. Door de al gepubliceerde inflatiecijfers niet te herzien, heeft overschakelen op de nieuwe methode geen invloed op de indexatie over een tijdsbestek van twee jaar tijd en dat brengt rust op de genoemde fronten. Tegenover deze ‘rust’ staat het verontrustende gegeven dat de inflatie over 2022 dus te hoog is ingeschat en die voor dit jaar veel te laag.

Citaat uit het rapport: “Door de eerder gepubliceerde inflatiecijfers (vanaf begin 2022) niet te herzien, worden de huidige maandcijfers voor de inflatie schromelijk onderschat”, schrijven de analisten van de Rabobank. “In augustus was de HICP [inflatie index volgens de methodiek van Eurostat] inflatie volgens de officiële statistieken 3,4 procent, maar in werkelijkheid lag deze op 9,7 procent. Het verschil zit hem dus louter in de bijdrage van de energie-inflatie.”

Nederland zakt dit jaar verder af in het Europese inflatiemoeras. Als je naar de indexering van inflatie kijkt volgens de gegevens van Eurostat, dan zie je dat Nederland (NL) structureel slechter presteert dan de rest van de Eurolanden (EA) vanaf 2018.

Welke inflatie gaan we de rest van 2023 en in 2024 zien?

Volgens de Rabo-analisten zal de komende maanden het verschil tussen de officiële statistieken en de inflatiebeleving bij Nederlanders naar verwachting nog veel groter worden. In september en oktober voorzien zij dat de inflatie volgens de officiële statistieken naar de 0,8 procent (jaar-op-jaar) gaat dalen. Dit terwijl de werkelijke inflatie, berekend met teruggelegde cijfers volgens de nieuwe CBS-methode, in die maanden naar verwachting uitkomt op respectievelijk 9,2 en 8,0 procent.

Volgens de Rabo-analisten gaan we de verder oplopende inflatie vooral merken bij de gasprijs die de komende maanden naar de herfst en de winter toe oploopt van 35 euro/MWh op dit moment naar iets meer dan 50 euro/MWh.

Ook de benzineprijs gaat nog zeer fors stijgen in de komende maanden, vooral vanaf januari 2024. Voedselprijzen zullen niet dalen en de horeca heeft de prijzen fors verhoogd. Kortom; brandstofinflatie bepaalt het beeld in de komende maanden in sterke mate en de overige inflatiesoorten gaan niet dalen.

De dollar werd in 1944, tijdens de Conferentie van Bretton Woods, tot de reservemunt van de wereld benoemd. Daar hebben de Amerikanen veel plezier aan beleefd. Ze konden hierdoor tot op heden deels ‘op de pof’ leven en veel meer uit het buitenland importeren dan zij zelf exporteren. Ook gaf het ze de macht om onwillige landen zoals Rusland, China, Iran, Irak (en eventueel Duitsland) van sancties te voorzien waardoor de economieën van deze landen werden afgeremd. De BRICS-landen hebben daar nu genoeg van en zijn een tegenoffensief begonnen met een mogelijk eigen munt. Is dat een bedreiging voor de Amerikaanse dollar, en economie? 

Wat is BRICS?

BRICS is een afkorting van de deelnemende landen Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika (South Africa) en is een samenwerking die officieel startte op 16 juni 2009 te Rusland. Het idee is ontstaan als tegenhanger voor het (destijds) veel machtigere samenwerkingsverband van Westerse landen, de G7.

De vijf BRICS-landen vertegenwoordigen ruim 3 miljard mensen oftewel ongeveer 40 procent van de wereldbevolking en met bijna 40 miljoen km2 meer dan een kwart van het landoppervlak van de wereld. De vijf landen hebben in 2023 een gezamenlijk Bruto Nationaal Product (BNP) van 27.700 miljard dollar, gelijk aan ongeveer 37 procent van het wereldtotaal.

Het leven in die BRICS-landen is echter veel goedkoper dan in het Westen. Als je de koopkrachtpariteit (een maatstaf voor de koopkracht van een valuta in vergelijking met andere valuta’s) vergelijkt, dan blijken de BRICS-landen opeens de G7 fors te zijn voorbijgestreefd met een koopkracht van 56 biljoen dollar ten opzichte van 52 biljoen in de G7, aldus de website van Visual Capitalist.

BRICS gaat fors uitbreiden en wil van de dollar af

De BRICS is al lang de arrogantie van het Westen zat, aldus de president van Zuid-Afrika. Hij heette een groot aantal nieuwe leden welkom als BRICS-lid tijdens de 15^e jaarlijkse bijeenkomst op 24 augustus van dit jaar. Vanaf 1 januari worden de BRICS-landen uitgebreid met; Argentinië, Egypte, Ethiopië, Iran, Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. Met deze uitbreiding groeit het BRICS BNP gemeten in Amerikaanse dollars met 36 procent. Daarmee heeft de ‘nieuwe’ BRICS wereldwijd ongeveer 25 procent meer koopkracht in huis dan de G7.

In koopkracht liep de huidige BRICS dus al voor op de G7 van het oude Westen, maar dat verschil wordt vanaf 1 januari 2024 nog veel groter. Dat zie je ook al duidelijk terug in onderstaande grafiek.

Een onderdeel van het BRICS-beleid is ‘de-dollarisation’, oftewel afschaffing van de Amerikaanse dollar als reservemunt. Volgens een ING bericht van 24 augustus dit jaar, wordt dat risico aanzienlijk groter als het nieuwe BRICS lid Saudi-Arabië voortaan niet meer zijn olieverkopen in Amerikaanse dollars gaat factureren.

Hoe snel komen we van de dollar als reservemunt af?

Sinds de aangekondigde uitbreiding van de BRICS-landen wordt er door velen druk gespeculeerd over de snelheid waarmee de dollar van het wereldtoneel zou kunnen verdwijnen en de gevolgen daarvan.

Wat die snelheid betreft, maken de partijen die er iets van snappen zich niet al te veel zorgen. ING verwacht dat de afschaffing van de dollar als reservemunt een proces van decennia zal zijn, ondanks de druk vanuit BRICS. Die druk zit namelijk vooral op verkoop van olie en die handel betreft ‘slechts’ 15 procent van het wereldhandelsvolume. De dollar wordt in ca. 65 procent van de wereldhandel ingezet als betaalmiddel.

Een nieuwe reservemunt introduceren is een hele klus

Een munt is niet ‘zomaar’ een reservemunt als landen daarvoor kiezen. Er moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Bijvoorbeeld het oprichten van een gemeenschappelijke munt met een gemeenschappelijke centrale bank zoals de euro er een voorbeeld van is. Daarnaast moet er een ‘clearing’ systeem worden opgezet tussen de landen die met verschillende munten willen betalen. Een clearing house is een financiële instelling die is opgericht om de uitwisseling van betalingen, effecten of derivatentransacties te vergemakkelijken.

Een clearing house staat tussen twee clearingfirma’s (ook wel deelnemers genoemd). Het doel ervan is om het risico te verkleinen dat een partij zijn verplichtingen inzake handelsafwikkeling niet nakomt. Er bestaan bilaterale en centrale clearing houses. De eerste werkt tussen twee landen met verschillende valuta, bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk en Hongarije. Het tweede werkt tussen een gemeenschappelijke munt zoals de euro en de Engelse pond.

Een gemeenschappelijke munt zou de BRICS-landen in theorie in staat stellen om van bilaterale naar multilaterale clearing in handelsregelingen over te stappen en hun afhankelijkheid van de dollar te verminderen. In een verklaring die op de bijeenkomst in Johannesburg op 24 augustus werd vrijgegeven, werd echter geen melding gemaakt van een gemeenschappelijke munt, maar werd de nadruk gelegd op bilaterale clearing, de op één na beste optie.

Het benadrukte het belang van “het aanmoedigen van het gebruik van lokale valuta in de internationale handel en financiële transacties tussen de BRICS en tussen hun handelspartners”, aldus OMFIF. Zonder gemeenschappelijke BRICS-munt en centraal clearing house voorlopig geen serieuze bedreiging van de dollar. 

De hegemonie van het Westen wordt wel afgebroken; wat zijn daar de gevolgen van?

We zien een jarenlange afname van de productiviteit in de G7 landen, gekoppeld aan serieuze vergrijzing. Daar staat een explosieve groei van de productiviteit in de BRICS-landen tegenover met een sterk groeiende jonge bevolking. De G7 is zijn economische macht (in PPP gemeten) al kwijt tegenover de BRICS. Dat leidt tot een groeiende verarming in de G7 landen. Deze is al merkbaar in landen als het Verenigd Koninkrijk en Duitsland.

Volgens emeritus-hoogleraar in de economie prof. Richard Wolff accepteren de westerse elites deze ontwikkeling niet omdat deze hun opgebouwde vermogen aantast. De negatieve financieel/ economische ontwikkeling van de G7 moet op de burgers, middenklasse en het mkb afgewenteld worden volgens Wolff in deze lezing uit juli dit jaar.

In de lezing legt Wolff uit dat de vrijemarkteconomieën van het Westen doelbewust omgebouwd worden naar een totalitair geheel onder supervisie van de Verenigde Staten. Een controlemaatschappij die als doel heeft om de rijkdom van de westerse elite te behouden ten koste van de welvaart van de westerse burgers en middenklasse.

De opvattingen van Wolff verklaren veel antidemocratische ontwikkelingen in het Westen die we sinds het begin van de coronacrisis mee hebben gemaakt en nog meemaken. Kortom; de groei van BRICS ten koste van de groei in het Westen (G7), leidt hier tot een autoritaire samenleving waarin toenemend ontevreden burgers steeds meer spanningen met hun regeringen ondervinden.